« اسفنـاج   SPINAGE »

اسفناج يك گياه اصيل ايراني است در بسياري از كشورهاي اروپائي نام آن را از اسپناج گرفته و با كمي تغيير تلفظ مي نمايند.
به اسفناج ملكه سبزيها - عروس سبزيها و جاروب معده هم گفته اند. اسفناج از جمله سبزيهاي معتدل است و با هر مزاجي سازگار. در فصل بهار ويتامين ث آن زياد مي شود. گويچه هاي قرمز خون را زياد مي كند و بهترين غذا براي زنان باردار و اشخاص كم خون است و به علت داشتن منيزيم جلوي پيشرفت سرطان را مي گيرد. اين گياه محرك كليه ها بوده كار و فعاليت آنها را زياد مي كند. عده اي مي گويند داراي اسيد اكزاليك بوده و ايجاد سنگ ريزه مي نمايد.
ديگر خواص: زياد كننده اشتهاي اطفال، ملين و زود هضم، داراي مواد صمغي و سفيده اي و يك ماده صابوني، ترشي خون را كم مي كند، تقويت كننده عضلات و استخوانها برطرف كننده رعشه و بوي بد دهان و از دوستان كبد، خوردن پخته آن براي درد سينه ـ دردكمر و درد ريه مناسب است. غرغره آب آن براي درد گلو مفيد است. ضماد خام آن جهت ورم و گزيدگي زنبور و بازكردن دمل نافع است. پخته آن با سفيداب براي جوشهاي جلدي مفيد است. اشخاصي كه مزاج سرد دارند آن را با كمي فلفل يا دارچين بخورند. پخته آن با روغن بادام و كره تازه گاو براي پيسي و تشنج مناسب است. براي بواسير، سفت كردن لثه، مؤثر است. نيم فنجان آب آن با هم وزنش روغن بادام شيرين براي سلامتي و رشد اطفال مؤثر و بر فعاليت ياخته ها ميافزايد. براي معالجه كك و مك آن را در روغن زيتون بريزيد و روي صورت بياندازيد.
از نظر طب سنتي: قابض، سرد، اثرات بعد از هاضمه تند است.
خواص: زبر، خشك، واتاوپيتا را زياد و كافا را كم مي كند.
موارد پرهيز: بيماران مبتلا به ورم مفاصل و بيماران مبتلا به نقرس و سنگ كليه و كيسه صفرا نبايد اسفناج را زياد مصرف نمايند زيرا وجود اكسالات در اسفناج براي اين قبيل بيماران مضر است.
نام علمي :Spinacia Oleracea L 
ديگر مواردكاربرد: به خاطر داشتن ارسنیك رعشه را از بين مي برد كلروفيل موجود در اسفناج روده را تحريك و دفع را آسان چهره را روشن مي كند. اسفناج بخاطر داشتن يد براي بيماران مبتلا به گواتر (بزرگي غده تيروئيد) اثر شفابخش دارد. آب و تخم آن براي درد ناحيه قلب و داخل شكم مفيد است. داروي شفا بخش براي بيماري پلاگر است.
تخم اسفناج را با شيرين كردن مثل چاي مصرف مي كنند و اين نوشيدني طبيعت معتدل دارد و براي درمان يرقان، مسموميتها، سوزش ادرار، قطره قطره ادرار كردن و رفع ورمها تجويز ميشود.
اسفناج محتوي هورمون سكرتين مي باشد در عين حال كه خود يك ماده غذائي كامل است براي هضم غذاهاي ديگر و تحريك ترشح معده، روده و صفرا نيز مفيد است.
محل تهيه: منشاء اوليه آن ايران و افغانستان و امروزه در همه جا در دسترس قرار دارد.
 
نظري به تحقيقات علمي جديد در مورد خواص درماني اسفناج
 اسفناج طبق نظر اغلب دانشمندان يكي از گياهاني است كه ظرفيت ضد سرطاني آن خيلي بالا و براي پيشگيري ابتلاي به سرطان به سلطان گياهان معروف است.
بنابراين اشخاصي كه اعتياد به سيگار و دخانيات دارند بايد به خوردن اسفناج توجه خاص مبذول دارند. اسفناج و هويج در پيشگيري سرطان كولون، سرطان ركتوم، سرطان معده، سرطان پروستات و سرطان حنجره و حلق و سرطان مخاط رحم و سرطان گردن و مري و بويژه ريه نقش والائي دارد. يكي از دانشمندان و محققان دانشگاه جان هاپكينز در تحقيقات خود نشان مي دهد اشخاصي كه مقدار بتاكاروتن خون آنها زياد است در مقابل ابتلاي به سرطان بسيار مقاوم تر از سايرين هستند. به علاوه اسفناج داراي مقدار زيادي كلروفيل است كه آن هم از مواد داراي ظرفيت بالاي ضد سرطان است. عده اي از دانشمندان دليل ضد سرطان بودن كلروفيل را به سبب خاصيت آن در متوقف كردن يا به هر حال كند كردن موتاسيونهاي سلولي مي دانند كه از اين طريق از شروع سرطاني شدن سلولها جلوگيري مي شود. برگ اسفناج موجب تسريع تبديل كلسترول به كوپروستانول در بدن مي شود كه بعداً اين ماده دفع خواهد شد.