راهنماي غذائي كودك

باايجاد عادتهاي خوب غذايي درهنگام شروع غذاهاي جامد؛مشكلات مربوط به غذا؛ كه بعدا درزندگي پيش مي آيد؛قابل پيشگيري است.براي رشدطبيعي كودكان تغذية خوب لازم است كه به حفظ سيستم ايمني طبيعي بدن نيزكمك مي كند؛ وسيستم ايمني به نوبة خودبه مقاومت بدن دربرابر عفونتها كمك مي كند.براي دستيابي به تغذية خوب بدن به مقداركافي ومتعادل پروتئين؛انواع چربي؛مواد قندي؛ويتامينهاواملاح نيازدارد.
پروتئينهاداراي ارزش فوقالعاده اي مي باشند.آنهادرحفظ وبازسازي بافتها؛خونسازي ؛توليد پادتن ومقابلة باعفونت كمك كرده ومنبع مهم انرژي محسوب مي شوند؛به هضم غذا كمك كرده وبراي دفع مواد زايد بد ن وجود آنها ضرورت دارد.بانرسيدن پروتئين كافي به بدن؛ممكنست رشدجسماني متوقف شود؛رشدهوشي تكامل نيابدوبدن مستعد ابتلابه بيماريهاي عفوني شود.بايدتوجه كنيدكه همة غذاها داراي پروتئين كامل نيستند وبنا براين بهره گيري لازم ازپروتئين انجام نخواهدشد.چربيهاحاوي اسيدهاي چرب ضروري مي باشندكه براي رشد مناسب بدن موردنياز هستندوبدون آنها فرد دچارجوشهاي ريزپوستي؛پوسته پوسته شدن پوست وريزش مو مي شود.چربيهاحامل ويتامينهاي محلول درچربي(A’D’E’K)مي باشند.اكثر روغنهاي نباتي مانند:روغن ذرت؛روغن پنبه دانه؛روغن كنجد؛روغن سوياوآفتابگردان غير اشباع بوده وبهترين روغن براي آشپزي مي باشند.همچنين ساير مواد مثل مواد قندي؛ويتامينهاواملاح براي رشدوسلامت وشادابي بدن ضروري است.




راهنماي غذائي كودك

باايجاد عادتهاي خوب غذايي درهنگام شروع غذاهاي جامد؛مشكلات مربوط به غذا؛ كه بعدا درزندگي پيش مي آيد؛قابل پيشگيري است.براي رشدطبيعي كودكان تغذية خوب لازم است كه به حفظ سيستم ايمني طبيعي بدن نيزكمك مي كند؛ وسيستم ايمني به نوبة خودبه مقاومت بدن دربرابر عفونتها كمك مي كند.براي دستيابي به تغذية خوب بدن به مقداركافي ومتعادل پروتئين؛انواع چربي؛مواد قندي؛ويتامينهاواملاح نيازدارد.
پروتئينهاداراي ارزش فوقالعاده اي مي باشند.آنهادرحفظ وبازسازي بافتها؛خونسازي ؛توليد پادتن ومقابلة باعفونت كمك كرده ومنبع مهم انرژي محسوب مي شوند؛به هضم غذا كمك كرده وبراي دفع مواد زايد بد ن وجود آنها ضرورت دارد.بانرسيدن پروتئين كافي به بدن؛ممكنست رشدجسماني متوقف شود؛رشدهوشي تكامل نيابدوبدن مستعد ابتلابه بيماريهاي عفوني شود.بايدتوجه كنيدكه همة غذاها داراي پروتئين كامل نيستند وبنا براين بهره گيري لازم ازپروتئين انجام نخواهدشد.چربيهاحاوي اسيدهاي چرب ضروري مي باشندكه براي رشد مناسب بدن موردنياز هستندوبدون آنها فرد دچارجوشهاي ريزپوستي؛پوسته پوسته شدن پوست وريزش مو مي شود.چربيهاحامل ويتامينهاي محلول درچربي(A’D’E’K)مي باشند.اكثر روغنهاي نباتي مانند:روغن ذرت؛روغن پنبه دانه؛روغن كنجد؛روغن سوياوآفتابگردان غير اشباع بوده وبهترين روغن براي آشپزي مي باشند.همچنين ساير مواد مثل مواد قندي؛ويتامينهاواملاح براي رشدوسلامت وشادابي بدن ضروري است.




تغذيه كودكان

تغذية مناسب كودك براي مادران امر دشواري است.دربسياري ازخانواده هاعادات غذايي كودك وزمان غذاخوردن او؛هم براي كودك وهم براي والدين منشاء فشارعصبي است.والديني كه با مسئلة غذاواوقات غذاخوردن كودك برخورد ملايمي دارنددرخوراندن غذاهاي مغذي ومتعادل به كودكان خود موفقترند؛گرچه اشتهاي كودك؛باگذشت زمان ممكنست تغييركند؛مخصوصا طي دوسال اول زندگي و درجريان دندان درآوردن .اوقات غذاخوردن براي والدين وكودك بايدلذت بخش باشد؛ هرچند؛گاهي رسيدن به اين هدف به تلاشي آگاهانه نيازدارد؛ ولي درنهايت امكان پذيراست.

كودكي كه درحال آموختن نحوة خوردن غذاهاي جامد است اوضاع رابه هم مي ريزدوازاين واقعيت گريزي نيست.طي اين مرحله بعدازهرغذابايدكودك ،صندلي مخصوص او،كف اطاق وغالبامادر شستشوشوند.اگر به خاطرداشته باشيدكه اين مرحله تاابدطول نمي كشدو براي آن آمادگي پيدا كنيدگذر از اين مرحله بسيار شيرين خواهدبود.آشنا شدن كودك با غذاهاي مختلف به نفع اوست. گرچه كودكان نيازي به غذاهاي پر چاشني ندارند،آشناكردن آنها با سايرغذاهاي محلي با گياهان و ادويه جات مختلف خوب است ،اما طعم آنها بايد ملايم باشد .كودكان طعم طبيعي غذاها رابيشتر دوست دارند ونمك را از اكثر غذاهاي آنها مي توان حذف كرد.نوع غذايي كه كودك مي خورد اهميت بيشتري دارد تا مقدار غذايي كه مي خورد .عادات خريد والدين دركاهش مشكلات مربوط به عادات بد غذا خوردن مؤثر است.در وهله اول اگر غذاهاي بي ارزش از نظر غذايي در منزل موجود نباشد كودك آنها را مصرف نمي كند.اگر انواع كيك وشكلات وشيريني جات در دسترس كودك نباشد او هيچگاه براي مصرف اين مواد به جاي :سبزيجات ،ميوه،پنير و گوشت ،پافشاري نخواهد كرد. ممكن است والدين ندانند كه نياز كودك به غذا چقدر كم است مخصوصا هنگام انتقال از تغذيه با غذاي شيرخوار به غذاي سفره خانواده.شيرخواران نمي توانند به اندازة يك وعدة غذاي بزرگسالان بخورندونيازي هم به آن ندارند. سني كه كودك خوردن غذاي سفرة خانواده راشروع مي كند (1تا2سالگي ) مصادف است بازماني كه رشدكودك كندواشتهايش كم مي شود. بعنوان رهنمود:كودك معمولي درهروعده به ازاي هرسال سن ازهرنوع غذايك قاشق غذاخوري مي خورد. ازحدود هيجده ماهگي به بعدكودك درموردچيزهايي كه مي خواهدوچيزهايي كه نمي خواهد پرتوقع،ايرادگيروخودراي مي شود. تشويق كردن كمتر مؤثر واقع مي شود.به اين خاطراست كه ايجادميل براي غذاهاي مغذي وسالم دركودك ازهمان ابتدا، آن قدرحائز اهميت است. ذائقة كودك درتغييراست واحتمال داردازخوردن بعضي غذاهايي كه قبلا مي خورده كلا امتناع كند. اساس ذائقه وانتخاب كودك بدون تغيير مي ماندمگراينكه والدين ندانسته آنراتغييردهند. همه مي دانندكه كودكان به خوردن سبزيجات اشتياقي ندارند. بنظرمن نحوة پخت وتعداد دفعات استفاده ازسبزي به عنوان غذادرواكنش كودك نسبت به آن تاثيرزيادي دارد . دادن سبزيجات كه تازه بخارپز شده ازنظرظاهروطعم خيلي بهتراز كنسرو پورة اسفناج يانخودوهويج است. باتهية سوپهاي خانگي كه شيرمادةاصلي آنهاست واضافه كردن سبزي،تكه هاي كوچك گوشت وبرنج يافقط برنج ولوبيابه آنها ،مي توان مطمئن شدكه كودك سبزي موردنيازوحتي غذاي كاملي را دريافت كرده ومي تواندآنرابافنجان بخورد. كودكان معمولا ميوه راخيلي دوست دارند پس به جاي كلوچه وكيك وامثال آن بعنوان دسربه آنها ميوه بدهيد.ميوه هاي خشك براي دادن به دست بچه ها خيلي خوبند وكودكان به جاي آبنبات آن راباميل ورغبت مي پذيرند. خرماي خشك،آلو خشك(بي هسته)وبرگه زرد آلو هم منابع خوب انواع ويتامينها واملاح هستند. كودك را با خوراكيهاي بين غذا مثل چيپس سيب زميني وشيريني سيرنكنيد. اگريكي دوساعت بعد از خوردن غذاي كافي،ديديد گرسنه است،مي توانيد ميوه،پنير،چند پرسبزي،ماست،يك تكه نان گندم كامل،كرار برنج يا گندم،يك فنجان شير يا آب ميوه بدهيد.نسبت به ظواهر امر و نشانه هايي كه در كودك مشاهده مي كنيدحساس باشيدچون اين خود گوياي آن است كه كودك چه مي خواهد واز نظر سلامت در چه وضعي است.سعي كنيدتمايلات،تصميمات ونگراني هاي شما روي كودك تاثير نگذارد.فقط وقتي به اوغذا بدهيدكه گرسنه باشد.اگر يكي دووعده از خوردن غذا امتناع كردآرامش خود را حفظ كنيدونگران نشويد.اين جا صحبت از كودكان سالم است امااگرازسلامت كودك خوداطمينان نداريدبايدباپزشك مشورت كنيد. آخرين نكته،به محض اينكه كودك توانست خودش غذابخورد،بدون توجه به ريخت وپاش وآلوده كردن محيط، اجازة اين كاررا به اوبدهيد.باخوش رويي،خنده،محبت ودرصورت تمايل باموسيقي به زندگي حال وهواي شادببخشيد.بايد دانست كه به اطفال زير دوسال نبايد شير چربي گرفته دادزيرا اين كار آنهارا ازدريافت كالري لازم محروم كرده ومصرف چربي واسيدهاي چرب راكاهش مي دهد.تخم مرغ علاوه براينكه ازنظرپروتئين بسيارغني است حاوي آهن (درزرده)وويتامينهايA B D است،بنابراين براي شيرخواران غذاي مفيدي است.تعداد مجاز مصرف تخم مرغ براي افراد بزرگسال،كودكان واطفال سالم سه تا چهارعدد درهفته مي باشد.انجمن رژيم غذايي امريكا پيشنهاد مي كند كه به غذاهاي خانگي مخصوص شيرخوار نمك اضافه نشود.دركشورهايي كه مصرف نمك بالاست فشارخون بالاشيوع بيشتري دارد.باپرهيز ازغذاي نمك داربه كودكان،عادت به نمك هيچگاه درآنهاايجادنخواهدشد.الگوهاي غذايي كه درمراحل اوليةزندگي كودك ايجاد مي شود تاآخرعمرباقي مي ماند.قند(شكر) هم به اندازة نمك بحث برانگيز است.قنددرحقيقت ارزش غذايي ندارد،اشتهاراكور مي كند،باعث تشديدپوسيدگي دندان مي شودوعنوان كالري بي ارزش به آن اطلاق مي شود.هضم عسل نسبت به قندهاي ديگر راحتتر است وبخوبي جذب مي شودولي آنرابه كودكان زيريكسال نبايد دادچون ممكنست به اسپوربوتوليسم آلوده باشد. شكلات نيز حاوي كالري بي ارزش است وبراي شيرخواران توصيه نمي شود.
شيرخواربلافاصله بعدازدندان درآوردن دربرابر فساددندان آسيب پذيراست.چنانچه ازشيشه محتوي آب ميوه يامايعات ديگربه عنوان پستانك وبراي آرام كردن شيرخواراستفاده شود، مشكلات دنداني بروز خواهدكرد.فساديا از دست دادن زود هنگام دندانهاي شيري احتمال دارد بعدا در صحبت كردن مشكل ايجاد كند و باعث خود كم بيني و بي اشتهايي شود. بيانيه زير توسط فرهنگستان پزشكي آمريكا و فرهنگستان دندانپزشكي كودكان آمريكا صادر شده است :خوردن آب ميوه با شيشه بايد منع شود:به محض امكان،بايدبافنجان به كودك آب ميوه داد.اگر از شيرباشيشه به عنوان پستانك درهنگام خواب استفاده نشودواگر تغذيه باشيشه شير بعد ازيك سالگي قطع شودواگر آب ميوه هميشه با فنجان داده شود،ازپوسيدگي دندان ناشي از شيشه شيرجلوگيري ميشود.تا 6ماهگي آنزيمهاي موجود در دستگاه گوارش كودك فقط آمادگي هضم شير مادريا فرمولهاي جانشين مناسب و نزديك به شير مادر را دارد.اما در 6ماهگي آنزيمهاي مورد نياز ،تكامل لازم را پيدا كرده است در نتيجه كودك مي تواند غذاهاي جامد را هضم نمايد.شروع غذاي جامد زودتر از موقع،اشتهاي كودك را به شير مادر يا شيرخشك كم كرده واو را از مواد غذايي ضروري محروم مي كند.طبق نظر فرهنگستان پزشكي كودكان آمريكا،كودكاني كه قبل از 6ماهگي با غذاي نيمه جامدتغذيه شوندازنظر تغذيه اي ورشدجلو نمي افتند ودرحقيقت به دليل كاهش مصرف شير ممكن است رشد آنها كند شود.همچنين تعدادزيادي از پزشكان ومتخصصان تغذيه معتقدندكه شروع غذاي جامد قبل از 6ماهگي مي تواند باعث بروز واكنشهاي آلرژيك در كودكان حساس شود.براي تغذيه از قاشق باريك وكم عمق استفاده كنيد وسعي كنيد هميشه قاشق راروي زبان كودك بگذاريد. باقاشق سرخالي شروع كنيد(حدوديك دوم قاشق غذا خوري)و عجله نكنيد.اما بيش از 20 تا30دقيقه براي هر وعده غذا وقت صرف نكنيد.آرام باشيد واز كاري كه انجام مي دهيدلذت ببريدزيراحالت روحي شمادر اين مرحله به همان اندازه اهميت دارد كه غذايي كه به كودك مي دهيد. اگر بعضي از غذاها نياز به رقيق شدن دارندو كودك شير خوارشير پاستوريزه گاو رادوست ندارد ويا آن را تحمل نمي كند،از شير مادر استفاده كنيد.از شير بز يا فرآورده هاي شير سويا كه هضم آنها راحت تر است هم مي توانيد استفاده كنيد.شير خشك يا آب ميوه هم براي اين منظور مناسب هستند.همه غذاهاي پخته را بين دماي ولرم وگرم به شير خواربدهيد.غذا را اول خودتان امتحان كنيد چون غذاي داغ باعث ترس كودك شيرخوار مي شود و ممكن است باعث سوختگي دهان شود.اگركودك شير خوار شما از خوردن غذايي كه براي اولين بار به اومي دهيد،امتناع ورزد،ماتم نگيرد يا براي دادن آن غذا به كودك پافشاري نكنيد،چيز ديگري رابه او بدهيد.وقتي به پذيرفتن غذاهاي جامد بيشتر عادت كرد،احتمالا آمادگي بيشتري نسبت به پذيرش غذايي كه قبلا از خوردن آن امتناع كرده،خواهد داشت.وقتي غذاي جديدي را براي كودك شروع مي كنيد،آن را لااقل به مدت 4شبانه روز به او بدهيد.هنگامي كه اطمينان حاصل كرديدكه آن را تحمل مي كند و واكنش آلرژيك نسبت به آن نشان نمي دهد،مي توانيد غذاي ديگري را شروع كنيد.در صورتي كه نسبت به غذاي خاصي عدم تحمل وحساسيت داشته باشد،يك يا چند نشانه زير را در او خواهيد ديد:تغيير مقدار وبوي غذايي كه شير خوار بالا مي آورد،مدفوع مكررواسهالي،جوشهاي روي پوست ،تب يا استفراغ. حدود 4 هفته بعد از دادن انواع سريال،ميوه وسبزي،مي توان گوشت را به رژيم غذايي كودك اضافه كرد.چون او اكنون شير كمتري مي خورد،بيشتر پروتئين،آهن وويتامينهاي ب كمپلكس را گوشت تامين خواهد كرد.همه نوع گوشت را بايد به صورت خيلي نرم چرخ كرد يا از صافي رد كردكه كودك راحت بتواند آن را ببلعد.از گوشت مرغ،بوقلمون،بره وگاواستفاده كنيد چون زياد چرب نيستند.در هنگام غذا خوردن كودك بايد موارد زير را رعايت كنيد:بيش از حد به او آب ميوه ندهيد اين عمل باعث كاهش مصرف شير يا شير خشك مي شودكه هنوزمهمترين غذاي اوست.به هيچ نوع سريال شكر يا عسل اضافه نكنيد.اگر كودك به طعم شيرين غذاها عادت نكند،ازنخوردن آن ناراحت نخواهد بود.وقتي تصميم داريدميوه ها يا سبزي ها راوارد رژيم غذايي كودك نماييد،همان روشي را كه در مورد سريال پيش گرفتيد،به كار بريد،يعني هر بار يك نوع ميوه يا سبزي به او بدهيد.موز بايد كاملا رسيده باشد.نشانه رسيده بودن موز لكهاي قهوه اي روي پوست آن است-چون هضم موز نارس مشكل است.ساير ميوه هايي كه در اين زمان مي توانيد بدهيد: سيب،گلابي،آلو،هلو وزردآلو است.(همه به صورت پخته) .اغلب ميوه ها و مخصوصاآلو قدري خاصيت مليني دارند.پس اگر كودك يبوست دارداين را به خاطر داشته باشيد.وقتي كودك شروع به دندان درآوردن كرد،او را با بطري آب ميوه ياشيشه شير در دهان نخوابانيد.اين كار به احتمال خيلي زياد ايجاد پوسيدگي دندان مي كند.اگر قبل از خواب ،گهكاه نيازبه مكيدن براي آرامش دارد ،شيشه آب جوشيده معمولي به او بدهيد.