هوميوپتي درماني
تعريف
روش هوميوپتي نظامي طبي متكي به اين دو اصل است:
1ـ عواملي كه برخي علايم خاص را در حالت تندرستي بدن انسان توليد مي‌كنند همان علايم را در حالت بيماري درمان مي‌كنند.
2ـ هر چه دارو رقيق‌تر شود قدرتمند‌تر مي‌شود.
زمينه
نظام هوميوپتي نوعي طب عجيب كه چند پزشك غيرعادي از روي كنجكاوي يا ماجراجويي به آن پرداخته باشند نيست. تنها در كشور انگلستان 300 پزشك كه در طب هوميوپتي تخصص گرفته‌اند رسماً مشغول اجراي آن هستند و بي‌ترديد بسيارند پزشكان ديگر كه روش هوميوپتي را به كار مي‌گيرند بي‌آن كه رسماً در آن تخصص گرفته باشند يا از به كارگيري آن به سازمان‌هاي بهداشتي انگلستان اطلاعي داده باشند. هوميوپتي درماني تحت نظارت سازمان خدمات بهداشت ملي انگلستان به شكلي قانوني عرضه مي‌شود و هيئت علمي هوميوپتي لندن نيز مانند ديگر هيئت‌هاي علمي پزشكي انگلستان رسميت قانوني دارد. هر پزشك انگليسي مجاز است نسخه داروهاي هوميوپتي به بيماران خود دهد و افزون بر داروخانه‌هاي خاص طب هوميوپتي بسياري ديگر داروخانه‌هاي انگلستان داروهاي هوميوپتي را در كنار داروهاي ديگر مي‌فروشند. افزون بر پزشكان متخصص هوميوپتي و پزشكاني كه بي‌كسب تخصص هوميوپتي درباره آن مطالعه كرده و به آن اعتقاد دارند و اجرايش مي‌كنند گروهي ديگر درمانگران هوميوپتي نيز در انگلستان طبابت مي‌كنند كه گرچه پزشك رسمي نيستند ولي در طب هوميوپتي تعليم گرفته‌اند و به طور كلي توفيق داشته‌اند. اينان اغلب روش هوميوپتي را همراه يك يا دو روش ديگر طب مكمل چون اوستئوپتي درماني، رادي استزيا درماني، طبيعت درماني، و پسيانك درماني اجرا مي‌كنند.
هر ساله بيش از 100000بيمار به بخش‌هاي سرپايي شش بيمارستان هوميوپتي كه وابسته به سازمان خدمات بهداشت ملي انگلستان هستند مي‌روند و شمار بيماراني كه نزد پزشكان متخصص هوميوپتي و درمانگران سنتي هوميوپتي مي‌روند بي‌شك خيلي بيش از آن رقم است. محبوبيت هوميوپتي درماني و رويكرد به آن در قاره اروپا خيلي بيش‌تر از جزاير بريتانيا است و داروهاي هوميوپتي در آن قاره توليد انبوه مي‌شوند زيرا خواستاران فراوان دارند. آفريقاي جنوبي از 25 سال پيش طب هوميوپتي را به عنوان يك روش درماني رسمي پذيرفته است. طب هوميوپتي از ابتداي پيدايش خود در سراسر شبه قاره هند همواره محبوبيت عام داشته و در دسترس همگان بوده است. در بسياري از ديگر كشورهاي دنيا محبوبيت طب هوميوپتي بين عامه مردم در سه دهه اخير همواره رو به افزايش بوده است.
پس چرا شماري پزشكان برخي كشورها هنوز به هوميوپتي درماني با ترس و ترديد مي‌نگرند؟ پاسخ به آن پرسش در ناتواني شماري از پزشكان در فهم دومين اصل روش هوميوپتي نهفته است كه در ابتداي اين فصل خوانديد: هر چه دارويي رقيق‌تر شود قوي‌تر مي‌شود. خيلي از پزشكان نمي‌توانند بفهمند كه چگونه دارويي كه فقط شماري بسيار اندك از ملكول‌هاي يك ماده درماني را دارد مي‌تواند علاج كننده‌اي مؤثر در بدن انسان باشد.
علوم فيزيك هسته‌اي (فيزيك اتمي، فيزيك ذرات بنيادي) و شيمي هسته‌اي و علم جديدتر الكترونيك اين مسئله را از ابهام بيرون كشيده و توضيح مي‌دهند ولي در اين باره پسين‌تر صحبت خواهيم كرد. ابتدا بياييد بنگريم طب هوميوپتي چگونه پديد آمد.
در اوايل قرن نوزدهم پزشكي جوان اهل شهر لايپزيك آلمان با حيرت ديد كه پس از خوردن مقداري پوست درخت گنه‌گنه علايم معمول بيماري مالاريا در بدن او ظاهر شدند. جالب خاطر اين كه دكتر جوان كه ساموئل هانه‌مان نام داشت اين بود كه پوست آن درخت را در آن زمان براي درمان بيماري مالاريا استفاده مي‌كردند. اين پديده در نظر او چنان شگفت‌آور بود كه او شروع به تحقيق درباره آن كرد. او خود مقادير اندك از انواع داروهاي گياهي را مصرف كرد يا به مردم سالم داد و علايمي را كه مصرف هر داروي گياهي توليد مي‌كرد به دقت ثبت كرد. او به تدريج در طول سال‌ها تحقيق و تجربه مداوم فهرستي از داروهاي طبيعي و علايمي كه آن‌ها در مردم تندرست توليد مي‌كردند گردآوري كرد، و پس از آن هرگاه شخصي بيماري علايم توليد شده در اثر مصرف هر يك از آن داروها را نشان مي‌داد دكتر هانه‌مان آن دارو را به او مي‌داد. دكتر هانه‌مان از اين كار كه او ابتدا درمان يك جنس با همجنس آن يا همگون درماني مي‌ناميد نتايج درماني غيرقابل ترديد و نسبتاً عالي كسب كرد. اما تجربه او نشان داد كه برخي بيماران پس از مصرف مقدار عالي يا معمول يك دارو بدتر مي‌شدند. بنابراين او شروع كرد به كاهش مقادير خيلي اندك دارو نه تنها ديگر بدتر نشدند بلكه به سرعت درمان شدند. چنان بود كه يكي از اصول روش طبي هوميوپتي اصل حداكثر رقت دارو شد.
از آن زمان تاكنون بسياري پزشكان محقق و گياه‌شناسان و زيست‌شناسان و شيمي شناسان يافته‌هاي دكتر هانه‌مان را بررسي و تأييد كرده‌اند و امروزه كتاب‌هايي در دسترس هستند كه بيش از 2000 داروي آزموده شده و مؤثر هوميوپتي را فهرست كرده‌اند. نكته جالب اين است كه اين روش همگون درماني كه حدود 170 سال طنز و ترديد برخي پزشكان را برانگيخته اينك به شكلي فزاينده در سور گوناگون فعاليت‌هاي پزشكي نوين معاصر جلوه مي‌نمايد. اين روش را هر روزه در عمل واكسيناسيون مي‌بينيم، و استفاده از پرتوايكس و پرتوراديوم و چندي پرتوهاي ذاتاً سرطان‌زاي ديگر در درمان يا تهديد سرطان نمونه‌هاي ديگر جلوه اين روش در پزشكي معاصر است. همچنين است استفاده از داروي ديژيتاليس براي بيماري قلب، و داروهاي زندگي نجات‌بخش استروئيدي، و اين نمونه‌ها خيلي زيادند.
بيش‌تر داروهاي هوميوپتي مواد طبيعي گياهي هستند اما نه همه آن‌ها. مجموعه دارويي طب هوميوپتي شامل اندك شماري مواد حيواني و معدني و شيميايي مصنوعي شبيه داروهايي كه پزشكان تجويز مي‌كنند نيز هست. درمانگران برجسته روش هوميوپتي به واقع هرگاه شرايط بطلبند از داروهاي شيميايي متعارف در كنار داروهاي خاص هوميوپتي استفاده مي‌كنند اما به مقادير بسيار اندك. داروهاي هوميوپتي اغلب اسامي عجيب لاتين دارند كه گرچه در سراسر دنيا شناخته شده‌اند مردم عادي را گرفتار حيرت يا ابهام مي‌كنند. اما وقتي همه نكات قابل قياس را در نظر گيريم مي‌توان گفت كه بيش تر بيماران داروهاي هوميوپتي را بر داروهاي شيميايي مصنوعي پزشكان ترجيح مي‌دهند (سازمان مديريت غذايي دارويي دولت فدرال ايالات متحده آمريكا مي‌گويد اكثر آمريكاييان باور دارند كه داروهاي شيميايي مصنوعي كه پزشكان تجويز مي‌كنند زيان آورند و بايد تا حد امكان از مصرف آن‌ها خودداري كرد). زيرا آن‌ها ارزان هستند؛ تقريباً هميشه به آساني از راه دهان مصرف مي‌شوند، طعم ناپسند يا تزريق دردآلود يا فلج كننده ندراند؛ ساليان بسيار بدون از دست دادن آثار درماني خود باقي مي‌مانند؛ و مهم‌تر از همه، حتي پس از ساليان بسيار استفاده مداوم، هيچ گاه آسيب يا ناراحتي يا عوارض خطرناك يا احتمال عليل شدن توليد نمي‌كنند.
همه ما بارها از پزشكان نسخه داروهايي را گرفته‌ايم كه هيچ‌گاه مصرف نكرده‌ايم يا بيش‌تر از آن كه مصرف كرده باشيم دور ريخته‌ايم. اندك شماري از پزشكان و عظيم شماري از بيماران از سوءاستفاده بي‌حساب از داروها و آسيب‌هاي جانبي خطرناك داروها نگران هستند. يكي از بزرگ‌ترين نگراني‌هاي كنوني آسيب‌هايي هستند كه مصرف زياد داروهاي آنتي‌بيوتيك در بدن انسان و حيواناتي كه انسان از گوشت آن‌ها تغذيه مي‌كند توليد مي‌كند. يك تحقيق معتبر گزارش داده كه 5/18 درصد بيماران بستري در بيمارستان‌ها از آسيب‌هاي جانبي انواع داروها رنج مي‌برند. آثار متقابل انواع داروهايي كه با هم تجويز و مصرف مي‌شوند (مسئله تداخل دارو با دارو) تا همين اواخر ناشناخته بودند و حال كه هر ساله بيش‌تر شناخته مي‌شوند بيش‌تر نگراني و بي‌اعتمادي توليد مي‌كنند. با وجود اين وضعيت خطرناك بيش‌تر پزشكان هنوز بي‌توجه به اين مسئله چند دارو را براي مصرف همزمان تجويز مي‌كنند. افزون بر همه اين‌ها، بهاي داروهاي غيرطبيعي كه آنان تجويز مي‌كنند افزايش تقريباً افسار گسيخته دارد و بخشي عمده از بهاي گزافي كه براي اين داروهاي متعارف پرداخت مي‌شود به سادگي تلف مي‌شود زيرا بسياري از بيماران به علت ترس يا بي‌اعتمادي آن‌ها را مصرف نمي‌كنند.
چگونگي اجراي روش هوميوپتي
نخستين كار درمانگر هوميوپتي اين است كه از بيماري كه نزد او رفته مي‌خواهد تاريخچه فشرده زندگي خود را صادقانه شرح دهد. توجه درمانگر در اين تاريخچه، افزون بر پيشينه بهداشتي شخصي بيمار، بر وضع زندگي خانوادگي، مشكلات روابط اجتماعي، و وضع رواني او خواهد بود. طب هوميوپتي يك رشو كليت‌گرا/كل نگر است و تنها به علايم ظاهري بيماري نمي‌نگرد و به كل وجود شخص بيمار توجه مي‌كند. به عبارت ديگر، درمانگر هوميوپتي يك بيماري دقيقاً يكسان را در دو شخص به دو گونه متفاوت درمان مي‌كند زيرا پيشينه زندگي‌هاي آن دو شخص تفاوت‌هاي فراوان دارند.
درمانگران هوميوپتي براي تشخيص بيماري معمولاًُ همان آزمايش‌هايي را به كار مي‌گيرند كه ديگر اعضاي حرفه پزشكي به كار مي‌گيرند، و البته جراحي را هرگاه كه وضع بيمار آن را بطلبد پيشنهاد مي‌كنند زيرا روشن است كه اگر آپانديس تركيده باشد هوميوپتي كاري نمي‌تواند كند. اما آنان در تجويز داروها بسياري از عواملي را در نظر مي‌گيرند كه پزشكان ديگر معمولاً به آن‌ها توجه نمي‌كنند. آن‌گاه كه درمانگر هوميوپتي درباره تشخيص بيماري و دارويي كه نياز است تصميم قطعي گرفت، او كم‌ترين مقدار دارو را براي بيمار تجويز مي‌كند و پيگيري مي‌كند كه نتيجه‌اش چه خواهد بود. برخي از اين داروها به حد افراط رقيق شده‌اند و همين كيفيت است كه ابروان پزشكان ديگر را بالا مي‌برد.
چگونگي عملكرد روش هوميوپتي
هوميوپتي درماني چنان كه پيش‌تر گفتيم براساس دو اصل عمل مي‌كند اصل «بگذاريد همگون را همگون درمان كند». و اصل «حداقل مقدار دارو».
پزشكي نوين معاصر با اين درك و نگرش كار مي‌كند كه هرگاه كسي بيمار شود بايد به او چيزي داد كه بتواند با بيماري او بجنگد و بر آن پيروز شود. بنابراين نگرش، داروهاي شيميايي مصنوعي قوي به شخص بيمار مي‌دهند كه مسيرها يا كانال‌هاي طبيعي درون بدن را مسدود كنند يا به باكتري و ويروس و قارچ و انگل و ديگر عوامل خارجي كه وارد بدن شده‌اند حمله كنند. طب هوميوپتي، برخلاف آن نگرش، متكي به اين باور است كه بدن انسان خود بالقوه قادر است از عهده همه انواع بيماري‌ها، خواه مولود عوامل دروني باشند خواه عوامل بيگانه، برآيد (البته به استثناي بيماري هاي به اصطلاح مكانيكال كه نياز به جراح دارند)؛ و علائم بيماري از يك سو اخطارها و هشدارهايي هستند كه اعضاي بدن به عقل مي‌دهند، و از سوي ديگر، بخشي مهم از كوشش بدن براي رفع و درمان بيماري هستند. درمانگران هوميوپتي مي‌گويند بدني كه داروهاي قوي سركوب كننده علايم بيماري وارد آن شده‌اند نمي‌تواند نظام شفاگر طبيعي خود را بدرستي و به طور كامل به كار گيرد و پس از سال‌ها تكرار اين سركوبي‌ها با داروهاي شيميايي غيرطبيعي نظام شفاگر طبيعي بدن به تدريج ناتوان و ناتوان‌تر مي‌شود و شخص هر چه بيش‌تر از اصلاح و رفع عوامل آسيب‌رسان و درمان امراض عاجز مي‌شود. حاصل اين فرايند غيرطبيعي دراز مدت اين است كه نيازمندي به دخالت عوامل خارجي (داروهاي شيميايي غيرطبيعي) چون نوعي اعتياد شكل مي‌گيرد. بنابراين باور است كه درمانگر هوميوپتي استدلال مي‌كند كه ماده‌اي كه علايمي شبيه علايم يك بيماري خاص توليد مي‌كند نظام دفاعي و اصلاحي را در بدن تحريك به فعال شدن مي‌كند و از اين طريق به طور طبيعي بيمار را درمان مي‌كند.
همين اصل را پزشكي نوين حاكم در فرايند واكسيناسيون به كار مي‌گيرد. در اين فرايند مقداري اندك از عامل مولد يك بيماري را كه كشته يا به نوعي ضعيف كرده‌اند وارد بدن شخص مي‌كنند تا بدن او مجبور شود دفاعي مناسب در مقابل آثار آن عامل سازمان دهد. نتيجه نهايي اين فرايند مصونيت نسبت به آن بيماري است. چون علم شكل‌گيري پادجرم( آنتي بادي) پيشرفت نسبتاً خوبي كرده است و پزشكان مي‌فهمند كه نظام ايمني و توليد مصونيت بدن انسان در اين فرايند چگونه كار مي‌كند آنان روش واكسيناسيون را بدون دشواري مي‌پذيرند. اما آن‌گاه كه به دومين اصل طب هوميوپتي مي‌رسيم همين پزشكان گرفتار دشواري و كج فهمي و ترديد مي‌شوند.
آن‌گاه كه درمانگر هوميوپتي دارويي را آماده مي‌كند، او آن را با ماده‌اي جامد (معمولاً نوعي قند به نام لاكتوز) يا ماده‌اي مايع (معمولاً الكل اتيكيك خالص) مخلوط و رقيق مي‌كند. اگر براي رقيق كردن از ماده جامد استفاده شود، دارو بايد با ماده جامد آسياب شود تا آن دو به خوبي مخلوط شوند. سپس اندكي مخلوط آسياب شده را برمي‌دارند و آن را لااقل ده بار رقيق‌تر مي‌كنند (يك بخش از مخلوط آسياب شده و 9 بخش لاكتوز). اگر دارو قابل حل شدن در الكل اتيكيك باشد، همان فرايند تكرار مي‌شود به اين شكل كه يك بخش از اين مايع را با 9 بخش الكل مخلوط مي‌كنند و به شدت تكان مي‌دهند، و اين كار حداقل ده بار اجرا مي‌شود. حاصل اين كه در پايان فرايند رقيق سازي دارو شمار ملكول‌هاي دارو كه در مخلوط جامد يا مايع باقي مانده‌اند خيلي كم است. با وجود اين، ارزش دارو از ديدگاه هوميوپتي هيچ كم نشده و دارو كاملاً مؤثر و مفيد است. پيش‌تر رسم بود كه برخي داروهاي هوميوپتي را تا صد بار رقيق مي‌كردند ولي امروزه روش معمول قناعت به ده بار رقيق سازي است. ده مرحله رقيق‌سازي داروهاي هوميوپتي را در انگلستان x1،x2،x3،000x10 مي‌نامند و در قاره اروپا D1، D2، D3، 000 D10 مي‌نامند.
چرا داروهاي هوميوپتي مؤثر است؟
دكتر هانه‌مان در نتيجة سال‌ها تجربه عملي مي‌دانست كه داروهايش مؤثرند، و درمانگران هوميوپتي در طول 170 سال پيدايش و گسترش اين روش به تجربه دريافته‌اند كه داروهايشان مؤثرند، و ميليون‌ها بيمار درمان شده با آن داروها نيز گواه اين واقعيت هستند. با اين وجود، تا همين اواخر كسي علت آن را نمي‌فهميد. نخستين نكته‌اي كه بايد روشن كرد اين است كه عملكرد داروهاي هوميوپتي با عملكرد شيمي ملكولي داروهاي معمولي تفاوت دارد. قانون ارند ـ شولتز ماهيت اين مسئله را دقيقاً بيان مي‌كند: «مقدار زياد ماده‌اي زهري، كشنده است. مقدار كم‌تر همان زهر، بازدارنده است. ولي مقدار خيلي اندك آن زهر مي‌تواند به واقع فعاليت‌هاي حياتي سلول‌هاي بدن انسان را تحريك و تقويت كند». اين را مي‌توان در آزمايشگاه‌هاي علمي ثابت كرد، ولي چرا بايد حقيقت داشته باشد؟
براي درك پاسخ آن پرسش بايد يافته‌هاي فيزيك هسته‌اي و شيمي هسته‌اي را مطالعه كرد، چندي از آخرين دستاوردهاي فيزيك هسته‌اي و شيمي هسته‌اي اگر به دقت مطالعه شوند ماهيت اثرگذاري داروهاي هوميوپتي را روشن مي‌نمايانند ولي پرداختن به ظرايف رياضي آن‌ها و شرح و تفسير فرمول‌هاي طويل كاري نيست كه بخواهيم اينجا انجام دهيم. بجاي همه آن‌ها نكته‌اي اساسي ولي ساده‌تر را عرضه مي‌كنيم گرچه فيزيك‌دانان به ساده‌انگاري فرمول مشهور آلبرت انشتاينE=MC خواهند خنديد. فرمول مشهور آلبرت انشتاين، ، مي‌گويد انرژي يكسان است با ماده (جرم) ضربدر دو برابر سرعت نور. اين گونه است كه اندكي ماده مي‌تواند به واقع انرژي عظيم عرضه كند ـ انرژي آزاد شده يك كيلو ماده اورانيوم يا پلوتونيوم هنگام انفجار بمب اتمي شهري بزرگ را نابود مي‌كند. چنين است كه انرژي توليدي چند مولكول باقي مانده در دارويي كه پنج يا هشت يا ده بار رقيق شده براي تحريك و تقويت عملكردهاي اساسي بدن انسان كافي است زيرا انرژي توليدي آن چند ملكول ماده خيلي بيش از تصور ما است.
تحقيقات جديد نشان داده‌اند كه ماده جامد يا مايعي كه داروي هوميوپتي در آن به حداكثر رقت مي‌رسد افزون بر حفظ خواص انرژيايي آن اندك ملكول‌هاي باقي مانده دارو اطلاعاتي نيز درباره آن دارو (به شكل انرژي) حمل مي‌كند. به عبارت ديگر، داروي اصلي ويژگي‌هاي خود را بر مكلم‌هاي ماده جامد يا مايع حامل خود «نقش مي‌زند». دانش ما درباره ساختار و رفتار كريستال نيز به ما كمك مي‌كند بفهميم كه داروي هوميوپتي چگونه در عمل آسياب كردن با ملكول‌هاي لاكتوز تركيب مي‌شود و شبكه‌اي جديد سرشار از انرژي مي‌سازد. بيوشيميست‌هاي معاصر گفتگو از انرژي‌هاي آزادي مي‌كنند كه در واكنش‌هاي بيولوژيكي توليد مي‌شوند و تاكنون ناشناخته بودند، و جديدترين حوزه‌هاي علوم فيزيك و شيمي و زيست‌شناسي و كوانتوم و الكترونيك با اين باور كار مي‌كنند كه انرژي اصل و محور همه چيز است نه ماده. آسياب كردن يا حل كردن مقداري اندك داروي هوميوپتي با مواد ديگر، باعث آزاد شدن انرژي عظيم آن ماده دارويي مي‌شود.
چنين است كه داروي هوميوپتي، به مقدار خيلي اندك ولي داراي انرژي كافي به بيمار داده مي‌شود. اين انرژي است كه پس از جذب در بدن باعث تحريك و تقويت عملكرد نظام بيوانرژي طبيعي بدن انسان مي‌شود. صاحب نظران فيزيك هسته‌اي مي‌گويند چنان انرژي‌هاي «نقش زننده» كيفيات خود تكثيري دارند. اين ويژگي نيز توضيح مي‌دهد كه چرا داروهاي هوميوپتي مؤثرند و با وجود مقدار خيلي اندك نتايج درماني خوب توليد مي‌كنند. برخلاف داروهاي متعارف كه در بدن مي‌گردند و نهايتاً دفع مي‌شوند (و اغلب پيش از دفع شدن به اعضاي سالم بدن آسيب مي‌زنند)، داروهاي هوميوپتي در نظام بيوانرژي بدن انسان توليد مثل مي‌كنند و آن نظام شفاگر طبيعي را تحريك به درمان بيماري مي‌كنند اين احتمال هست كه ملكول‌هاي داروهاي مصنوعي متعارف نيز شبيه داروهاي هوميوپتي روابط اساسي بيوشيميك را در سطح سلولي تحريك كنند اما بيش‌تر اين داروهاي متعارف به چنان اشكال نامشخص و هرج و مرج گونه‌اي اين كار را مي‌كنند كه علاوه بر واكنش‌هاي مورد نياز بسياري واكنش‌هاي زيان‌آور (عوارض و آسيب‌هاي جانبي) را نيز برمي‌انگيزند.
موارد استفاده هوميوپتي
داروهاي هوميوپتي را مي‌توان براي درمان انواع دردهاي جسمي يا عصبي يا روحي ـ رواني، انواع بيماري‌هاي عصبي يا رواني ـ انواع امراض عفوني ساده يا حاد، و به طور كلي براي بيش‌تر امراض اصلاح‌پذير استفاده كرد ولي آن‌ها در مواردي كه اصلاح مكانيكي و جراحي نياز است كاربرد ندارند. گاهي در ابتداي درمان هوميوپتي و پيش از آغاز بهبود بيماري نوعي شدت موقت در علايم بيماري (و حتي پيدايش علايم جديد) ديده مي‌شود ولي اين‌ها پديده‌هاي واكنشي موقت هستند و دوام طويل مدت ندارند. داروسازي هوميوپتي در قياس با داروسازي متعارف پهنه گسترده‌تر، انعطاف‌پذيري بيش‌تر، و پايداري بهتر دارد، و چون داروهاي هوميوپتي بي‌خطر هستند و آسيب‌هاي جانبي نامطلوب و بدخيم توليد نمي‌كنند براي استفاده‌هاي شخصي و خانوادگي نيز مناسبند. داروهاي هوميوپتي را مي‌توان براي پيشگيري از بيماري‌ها نيز به كار گرفت و پيشينه عملكرد آن‌ها در اين مورد در 170 سال گذشته نسبتاً خوب بوده است. استفاده از آن‌ها براي درمان بيماري‌هاي حيوانات پستاندار و پرندگان نيز نتايج درماني ارزشمند نشان داده‌اند. اين آخري پاسخي خوب به كساني است كه چون چگونگي عملكرد داروهاي هوميوپتي را نمي‌فهمند ادعا مي‌كنند كه كار آن‌ها همان كار دارو نماهاي بي‌اثر است. چنان كاركردي را در بدن انسان كه توان تخيل و توان تلقين پذيري دارد مي‌توان پذيرفت ولي نه در گله‌اي گاو.
آيا هوميوپتي درماني مؤثر است؟
پاسخ بي‌ترديد «بله» است. ميليون‌ها مردم بيمار هر روزه در سراسر دنيا به روش هوميوپتي درمان مي‌شوند. روش هوميوپتي يك نظام پزشكي عالي‌قدر و شايسته كوشش‌هاي تحقيقي بيش‌تر و جايگاهي بهتر است. اين توجه بيش‌تر به روش هوميوپتي درماني ممكن است آن‌گاه شكل گيرد كه فشار بر نظام پزشكي متعارف حاكم و بر صنايع داروسازي چنان زياد شود كه مجبور شوند داروهايي ارزان‌تر و مؤثرتر و امن‌تر براي بيماري‌هاي شايع در جوامع معاصر جستجو كنند. هر دليل قابل تصور براي اين باور هست كه طب هوميوپتي آن سه نياز اساسي بهداشتي را برآورده مي‌كند زيرا داروهاي آن مؤثر و بي‌خطر و ارزان هستند.
متأسفانه آن گونه آزمايش‌هاي علمي را كه بيش‌تر پزشكان معتقدند گواه مسلم مؤثر بودن يك دارو هستند نمي‌توان بي‌دشواري نسبتاً زياد روي داروهاي هوميوپتي اجرا كرد. (يكي از آن آزمايش‌ها اخيراً برتري داروهاي هوميوپتي را در گروهي از سوختگي‌ها ثابت كرده است). معمولاً آن گاه كه مي‌خواهند مفيد بودن دارويي را در درمان يك بيماري خاص بررسي كنند آزمايشي را به كار مي‌گيرند كه معروف است به آزمايش دو سوكوركلينيكي يا آزمايش باليني كور دو طرفه. در اين گونه تحقيق، محققان دارويي، خواه گروهي مستقل يا وابسته به وزارت بهداشت كشور يا پژوهشگران سازمان غذايي ـ دارويي يا كاركنان كارخانه داروسازي باشند، شماري افراد را كه همگي يك بيماري خاص دارند به طور تصادفي برمي‌گزينند و به نيمي از آنان داروي مورد آزمايش و به نيمي ديگر مواد بي‌اثري كه اصطلاحاً داروي دلخوشكنك مي‌نامند مي‌دهند. هيچ يك از بيماران و پزشكان آنان نمي‌دانند چه نوع دارويي به آنان داده شده است. پژوهشگران آن دارو البته اين را مي‌دانند ولي از ابتدا تا پايان آزمايش هيچ تماس شخصي با بيماران تحت آزمايش و پزشكان آنان ندارند و تحقيق خود را از طريق همكاري كاركنان يك درمانگاه يا كلينيك اجرا مي‌كنند و اين كاركنان هستند كه مشخصات بيماران و نوع داروي داده شده به آنان را روزانه ثبت مي‌كنند و تا زمان پايان آزمايش پنهان نگه مي‌دارند.
در پايان مدت مقرر آزمايش پژوهشگران تك‌تك افراد دو گروه را به دقت معاينه و بررسي مي‌كنند و مفيد بودن يا نبودن داروي مورد آزمايش معلوم مي‌شود. اين روش استاندارد كلاسيك آزمايش دارو است.
داروهاي هوميوپتي فرديت اختصاصي دارند به اين معنا كه هر يك را براي فردي بيمار و متناسب با شرايط و نيازها و كمبودهاي او آماده مي‌كنند. بنابراين اجراي آزمايش كلاسيك دوسوكور كلينيكي در مورد آن‌ها در بهترين شرايط بسيار دشوار و در بدترين شرايط غيرممكن است. افزون بر اين، بيمارستان‌هاي هوميوپتي در كشورهاي اروپايي هنوز براي اجراي تحقيقات وسيع دوسوكور كوچكند. و در كنار همه اين‌ها، روش هوميوپتي درماني نيز چون بسياري ديگر از روش‌هاي درماني مجموعه پزشكي مكمل هنوز منابع مالي كافي براي تحقيقات گسترده‌اي كه پاسه‌هاي قطعي توليد كنند را به سوي خود جلب نكرده است. تا زماني كه شرايط براي طب هوميوپتي مطلوب‌تر و سرمايه‌گذاري در آن بيش‌تر و نگرش نظام پزشكي متعارف حاكم و صنايع داروسازي به آن واقعي‌تر شوند راهي جز اين نداريم كه نتايج درماني هوميوپتي را همان‌گونه كه به نظر مي‌آيند بپذيريم. و اين كار غيرمعمول نيست زيرا اگر درست بنگريم همان‌كاري است كه هر روزه نسبت به انواع درمان‌هاي معمول در نظام پزشكي متعارف حاكم مي‌كنيم.
منبع: انتشارات ياهو / تلفن سفارش22848777
کتاب: 32 روش درماني نامتعارف
اثر: دکتر اندرواستنوي
مترجم: پرويز پهلوان
