شعار امسال روز جهانى قلب وزن مناسب، شكل متناسب



مضمون تعيين شده امسال براى روز جهانى قلب (?? دسامبر) «وزن مناسب، شكل متناسب» (Healthy Weight, Healthy Shape) است، چرا كه كنترل كردن وزن و حفظ شكل متناسب بدن خطر بيمارى هاى قلبى و سكته مغزى را كاهش خواهد داد.
سازمان جهانى بهداشت (WHO) تخمين مى زند كه بيش از يك ميليارد نفر در سراسر جهان اضافه وزن دارند و اگر روند كنونى ادامه يابد، اين تعداد تا سال ???? به ?/? ميليارد نفر افزايش خواهد يافت. اضافه وزن و چاقى عوامل خطرساز مهمى براى بيمارى هاى قلبى- عروقى هستند كه علت شماره يك مرگ در جهان و مسئول ?? ميليون مرگ و مير در سال است. تخمين هاى WHO نشان مى دهد اضافه وزن و چاقى كه زمانى تنها مشكل كشور هاى ثروتمند شمرده مى شد اكنون در كشور هاى با درآمد كم و متوسط نيز به شدت در حال افزايش است. اين وضع ناشى از عوامل متعددى است، از جمله تغيير جهانى رژيم هاى غذايى در سطح جهان به سوى مصرف بيشتر انرژى، چربى، نمك و قند و گرايش به سوى كاهش فعاليت جسمى به خاطر بى حركتى ناشى از كار و حمل و نقل مدرن و افزايش شهرنشينى.
براساس تخمين هاى WHO اكنون بيش از ?? درصد زنان بالاى ?? سال در كشور هاى متنوع مانند باربادوس، مصر، مالتا، مكزيك، آفريقاى جنوبى و ايالات متحده  آمريكا اضافه وزن دارند. تخمين ها در مورد مردان هم وضع مشابهى را نشان مى دهد، با بيش از ?? درصد داراى اضافه وزن براى مثال در آرژانتين، آلمان، يونان، كويت، نيوزيلند، ساموآ و بريتانيا. جالب توجه است كه جزاير غربى اقيانوس آرام _ نائورو و تونگا- بيشترين شيوع جهانى اضافه وزن را دارند به طورى كه از هر ده نفر فرد بزرگسال ? نفر آنها داراى اضافه وزن هستند. به گفته دكتر كاترين لو . گالس كاموس معاون دبيركل اداره بيمارى هاى غيرواگير دار و بهداشت روانى در WHO «افزايش سريع اضافه وزن و چاقى در بسيارى از كشور هاى با درآمد كم و متوسط پيش بينى كننده موج فراگيرى از بيمارى هاى مزمن در اين كشور ها در ?? تا ?? سال آينده است و از هم اكنون بايد اقدامات براى جلوگيرى از اين وضع آغاز شود. »
بالا بودن ضريب توده بدنى (BMI) يك عامل خطرساز عمده براى بيمارى قلبى، سكته مغزى، ديابت نوع ? و ساير بيمارى هاى مزمن است. تخمين هاى سازمان جهانى بهداشت بيانگر آن است كه در طول ده سال آينده بيمارى هاى قلبى- عروقى عمدتاً بيمارى قلبى و سكته مغزى _ بيش از همه در منطقه مديترانه شرقى (كه ايران هم جزء آن است) و آفريقا افزايش خواهد يافت و پيش بينى مى شود مرگ و مير  ناشى از آنها بيش از ?? درصد بالا رود. به گفته دكتر رابرت بيگلهول رئيس اداره بيمارى هاى مزمن و ارتقاى بهداشت در WHO «تراژدى واقعى آن است كه اضافه وزن و چاقى و بيمارى هاى مزمن مرتبط با آنها عمدتاً قابل پيشگيرى هستند. تقريباً از ?? درصد موارد بيمارى قلبى، سكته مغزى و ديابت نوع ? و ?? درصد موارد سرطان را از طريق رژيم غذايى سالم، فعاليت جسمى مرتب و پرهيز از مصرف دخانيات مى توان جلوگيرى كرد.»




چاقى و شيرين كننده هاى كم كالرى





در روزنامه شرق روز يكشنبه ?? مهر ???? مقاله اى تحت عنوان شيرين كننده هاى كم كالرى توسط آقاى محمد ملائكه ترجمه و چاپ شده بود. در اين مقاله توضيح نسبتاً مفصلى درباره انواع شيرين كننده هاى موجود در بازار اروپا و آمريكا داده شده و در پايان اين مقاله درباره رابطه بين شيرين كننده ها و سلامتى آمده است كه اين مواد به شرط آنكه هماهنگى بين فعاليت هاى جسمى و انتخاب غذاى مناسب وجود داشته باشد، بسيار موثر هستند.
در چند سال گذشته گزارش هاى بسيارى در مورد سلامت شيرين كننده ها در نشريات مختلف پزشكى منتشر شده و آن ترس و واهمه اى كه مصرف اين مواد باعث ايجاد سرطان مى شود، امروزه ديگر مورد بحث نيست. ولى سئوال مهم ديگرى كه مطرح است اين است كه آيا شيرين كننده هاى بدون كالرى باعث كاهش وزن مى شوند يا نه؟
در كنفرانس ساليانه انجمن ديابت آمريكا كه امسال در شهر سن ديه گو كاليفرنيا برگزار شد خانم شاروا فاولر گزارش يك تحقيق ?? ساله را كه به وسيله دانشگاه تگزاس در شهر سن آنتونيو انجام شده بود ارائه كرد.
در اين تحقيق تاثير نوشيدنى هاى حاوى شيرين كننده هاى بدون كالرى (رژيمى) بر روى افزايش وزن و مقايسه آن با نوشيدنى هاى معمولى بررسى شده است. اين تحقيق بر روى ???? نفر كه سن آنها بين ?? تا ?? سال بود انجام شده است. در اين بررسى ??? نفر از اين افراد در هنگام شروع تحقيق وزن طبيعى داشتند ولى در خاتمه بررسى بيش از يك سوم آنها دچار اضافه وزن متوسط يا شديد شده بودند. در اين تحقيق دو گروه وجود داشتند. گروه اول در روز بين نصف تا دو قوطى از نوشيدنى هاى رژيمى مصرف مى كردند و گروه دوم افرادى بودند كه به همين مقدار از نوشيدنى هاى معمولى حاوى كالرى استفاده كرده بودند. وقتى نتيجه اين گزارش در شهر سن ديه گو اعلام مى شد، همگى ما منتظر اين بوديم كه كسانى كه از نوشيدنى هاى معمولى داراى كالرى استفاده كرده بودند در خاتمه اين بررسى وزن بيشترى پيدا كنند ولى با كمال تعجب اعلام شد گروهى كه از نوشيدنى هاى رژيمى استفاده كرده بودند بيش از گروه دوم اضافه وزن پيدا كرده بودند. يعنى نوشيدنى هاى رژيمى نه تنها باعث كاهش وزن اين افراد نشده بلكه موجب افزايش وزن آنها نيز شده است. در اين گزارش آمده است در كسانى كه نيم تا ? قوطى از نوشابه هاى رژيمى مصرف كرده بودند ?? درصد و در كسانى كه ? تا ? قوطى از همان نوشابه ها را مصرف كرده بودند ?? درصد شانس افزايش وزن را زياد كرده بود. يعنى هرچند اين افراد نوشابه هاى رژيمى بيشترى مصرف كرده بودند وزنشان بيشتر از گروهى كه كمتر از اين نوشابه ها استفاده كرده بودند زياد شده بود. جالب توجه است كسانى كه مخلوطى از نوشابه هاى رژيمى و معمولى را استفاده كرده بودند بيشتر از هر دو گروه دچار افزايش وزن شده بودند. در اين كنفرانس دليل موجه و قانع كننده اى براى اين افزايش وزن ارائه نشده بود. خانم فاولر اعلام كرد كه ممكن است افرادى كه از نوشيدنى هاى رژيمى استفاده كردند به طور طبيعى در حال چاق شدن بودند و همزمان با آن نوع نوشيدنى شان را عوض كردند و چاقى آنها روند طبيعى داشته و اين نوشيدنى هاى رژيمى تاثيرى بر روى چاقى آنها نداشته است. به نظر مى رسد اين توجيه، دليل قانع كننده اى نبوده و در ادامه نتايج اين بررسى متخصصين علوم تغذيه و متخصصين بيمارى ديابت نظريات مختلفى را ارائه دادند كه جالبترين آنها مربوط به گزارش خانم Laseiee Bonci كه يك متخصص تغذيه است بود كه عنوان كرد: «مهم آن است كه چى و چه مقدار در بشقاب شما است نه در ليوان شما.» كه اشاره اى به اين بود كه نوشيدنى ها چه رژيمى و چه غيررژيمى تاثير مهمى در كاهش وزن ندارند بلكه آنچه باعث لاغر شدن يا چاق شدن و افزايش وزن افراد است مقدار غذايى است كه در بشقاب غذاى آنها وجود دارد.
گرچه چاقى در جوامع غربى علل بسيار و متنوعى دارد ولى در ?? سال گذشته با افزايش مصرف نوشيدنى هاى رژيمى يا قندهاى بدون كالرى به همين نسبت وزن افراد اين جوامع نيز زياد شده است. با وجود اينكه اين موضوع نمى تواند تنها عامل چاقى و افزايش وزن باشد ولى مطمئناً يكى از عوامل چاقى در جوامع غربى مى تواند همين مصرف انواع مختلف نوشيدنى ها و شيرين كننده هاى بدون كالرى باشد.
آنچه خانم فاولر در گزارش خود آورده شروع يك بحث مفصل و دامنه دار در آينده خواهد بود و جوامع پزشكى و بهداشتى در مورد آن به طور مفصل صحبت خواهند كرد.
به اعتقاد من هم نوشيدنى هاى رژيمى باعث افزايش وزن مى شوند و دليل اين افزايش وزن به طور ساده به شرح زير است:
در افراد سالم قند خون در شرايط متفاوت بين ?? تا ??? است و در هنگام ناشتا ??? و بعد از مصرف غذا معمولاً كمتر از ??? است. مكانيسم هاى بسيارى در بدن وجود دارد كه اين عددها را ثابت نگه مى دارد. يكى از اين مكانيسم ها درك مزه شيرينى به وسيله زبان در انسان ها است كه اين حس و مقدار شيرينى به وسيله رشته هاى عصبى به مغز منتقل مى شود و از مغز هم به وسيله رشته هاى عصبى به كبد انتقال داده مى شود و كبد نيز به نسبت ماده شيرينى كه در دهان گذاشته مى شود مقدارى قند توليد كرده و وارد گردش خون مى كند. توليد قند در كبد و ريخته شدن آن در خون باعث تحريك سلول هاى توليدكننده انسولين در لوزالمعده شده و اين عمل باعث ترشح مقدارى انسولين از سلول   هاى لوزالمعده و ورود آن به جريان خون مى شود. به همين دليل وقتى شيرينى از دهان به معده مى رسد و از طريق روده  ها جذب خون مى شود مقدار انسولين آماده در خون وجود دارد كه بلافاصله اين قند را وارد سلول هاى بدن كرده و مقدار قند خون را ثابت نگه مى دارد. مكانيسم بدن در مورد نوشيدنى هاى معمولى داراى كالرى دقيقاً به همين شكل عمل مى كند. بنابراين زمانى كه قند موجود در نوشابه وارد گردش خون مى شود به وسيله انسولينى كه قبلاً در خون وارد شده به سلول هاى بدن هدايت مى شود. در صورتى كه در نوشابه هاى رژيمى شيرينى آنها بيشتر از شيرينى نوشابه هاى عادى است و شيرينى آنها نيز به وسيله سلول هاى زبان احساس شده و به مغز منتقل مى شود و مغز هم به كبد دستور مى دهد كه مقدار بيشترى قند به داخل خون بريزد و اين مقدار زياد قند وقتى در جريان گردش خون مى گيرد باعث مى شود سلول هاى سازنده انسولين در لوزالمعده مقدار زيادى انسولين درست كنند اما چون شيرينى اين نوشيدنى ها به وسيله سلول هاى روده كوچك شناسايى نمى شوند بنابراين جذب خون نشده و يا اگر جذب خون هم شوند در بدن جزء مواد قندى شمرده نمى شوند و براى سوخت و ساز احتياج به انسولين پيدا نمى كنند. در نتيجه مقدار زيادى انسولين بدون مصرف در خون مى ماند و اضافه بودن انسولين در خون باعث چاقى، جلوگيرى از سوخت و ساز چربى ها در بدن و نيز موجب افزايش اشتها شده و شخص مجبور مى شود كه از غذاهاى ديگر اطراف خود بيش از حد معمول استفاده كند. مجموعه اين سه عامل باعث افزايش وزن در كسانى از نوشيدنى هاى رژيمى استفاده مى كنند، مى شود. مطمئناً آنچه گفته شد احتياج به بررسى و تحقيق بيشترى دارد تا جزئيات آن مشخص و معلوم شود. با وجود اينكه هنوز گزارش خانم فاولر در انجمن ديابت آمريكا در شهر سن ديه گو در هيچ يك از ژورنال هاى پزشكى چاپ نشده است و مسلماً بعد از چاپ آن در نشريات پزشكى بحث هاى بيشتر و نظريات متفاوتى در اين مورد ارائه خواهد شد، ولى بايد در نظر داشت كه نوشيدنى هاى رژيمى و شيرين كننده هاى بدون كالرى يكى از اركان اقتصادى كشورهاى غربى است و ساليانه ميلياردها دلار از هزينه هاى عمومى صرف اين مواد مى شود و هرگونه اظهارنظر در اين مورد باعث بروز جنجال هاى مخالف و موافق با آن خواهد بود.بحث آخر اينكه بهترين نوشابه براى افراد ديابتى و غيرديابتى چيزى جز آب نيست و بهترين رژيم غذايى چيزى جز كم خوردن نيست.




چاقي در كودكان دبستاني

چاقي يك مشكل عمده ي سلامت عمومي در سراسر جهان است و در طي 4 دوره ي زندگي نوزادي ، كودكي ، نوجواني و بزرگ سالي ايجاد مي شود. امروزه شيوع چاقي كودكان در كشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه رو به افزايش است . مطالعات همه گير شناسي نشان مي دهد كه حدود 13 درصد كودكان چاق سنين قبل از مدرسه و حدود 50 درصد كودكان چاق سنين مدرسه در بزرگ سالي چاق خواهند بود و بهترين سن براي پيش گيري از تبديل اضافه وزن كودكي به چاقي بزرگ سالي در طول سنين دبستان (6 تا 12 ) است . اين مشكل در كودكان مي تواند به علت افراط در مصرف تنقلات پر انرژي و غير مغذي مثل انواع شكلات و شيريني هاي شكلاتي و خامه دار و غذاهاي سرخ كرده و چرب و هم چنين به سبب كم تحركي و فعاليت بدني كم ايجاد گردد.

والدين نقشي كليدي در پيشگيري و معالجه ي چاقي كودكان دارند، چرا كه آن ها در شكل گيري انتخاب غذايي كودكان نقش به سزايي داشته و مي توانند كودك را به خوردن ميان وعده هاي كم انرژي ، كه داراي چگالي مواد مغذي مناسب هستند ، مثل انواع ميوه ها و سبزي هاي تازه به جاي خوراكي ها و تنقلات بي ارزش ، تشويق كنند






چاقي ريسک ابتلا به سرطان پروستات را افزايش مي دهد

تحقيقات نشان مي‌دهد، مرداني كه اضافه وزن دارند بيشتر از مردان لاغر در معرض ابتلا به بيماري سرطان پروستات قرار دارند.

به گزارش ايسنا واحد علوم پزشكي تهران به نقل از خبرگزاري رويتروز، پژوهشگران جان هاپكينز اعلام كردند: چاقي افراد ريسك ابتلا به بيماري سرطان پروستات را افزايش مي‌دهد ولي مسائل مختلفي در مردان چاق سبب گمراه شدن پزشكان براي تشخيص بيماري آنان مي‌شود.

به گفته محققان مرداني كه BMI يا شاخص تودة بدني آناني كه بالاتر از 35 است به ميزان 4/2 دهم درصد بيشتر از افراد لاغر در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات است.
نتايج پيشين حاكي از تأثير ورزش بر جلوگيري از ابتلا به اين بيماري است، به گونه‌اي كه هفته‌اي 3 ساعت شديد، باعث در امان ماندن مردان از سرطان پروستات مي‌شود.
شايان ذكر است مردان چاق بايد با خوردن لبنيات كم چرب، خود را از ابتلا به ديابت نيز مصون دارند.




چاقي ريسک ابتلا به سرطان پروستات را افزايش مي دهد

تحقيقات نشان مي‌دهد، مرداني كه اضافه وزن دارند بيشتر از مردان لاغر در معرض ابتلا به بيماري سرطان پروستات قرار دارند.

به گزارش ايسنا واحد علوم پزشكي تهران به نقل از خبرگزاري رويتروز، پژوهشگران جان هاپكينز اعلام كردند: چاقي افراد ريسك ابتلا به بيماري سرطان پروستات را افزايش مي‌دهد ولي مسائل مختلفي در مردان چاق سبب گمراه شدن پزشكان براي تشخيص بيماري آنان مي‌شود.

به گفته محققان مرداني كه BMI يا شاخص تودة بدني آناني كه بالاتر از 35 است به ميزان 4/2 دهم درصد بيشتر از افراد لاغر در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات است.
نتايج پيشين حاكي از تأثير ورزش بر جلوگيري از ابتلا به اين بيماري است، به گونه‌اي كه هفته‌اي 3 ساعت شديد، باعث در امان ماندن مردان از سرطان پروستات مي‌شود.
شايان ذكر است مردان چاق بايد با خوردن لبنيات كم چرب، خود را از ابتلا به ديابت نيز مصون دارند.




جلوگيري از شيوع چاقي هاي شکمي نيازمند عزم ملي و آموزش همگاني است

امروزه در بسياري از كشورهاي جهان چاقي هاي شكمي به صورت اپيدمي در آمده و ما براي پيشگيري از آن نياز به عزم ملي و آموزش همگاني داريم.

دكتر عليرضا استقامتي فوق تخصص غدد و متابوليسم در گفت و گو با خبرنگار سرويس بهداشت و درمان ايسنا واحد علوم پزشكي تهران گفت: اكثر بيماران ديابتي نوع 2 افراد چاق هستند و متاسفانه امروزه چاقي به صورت يك اپيدمي در آمده است.
وي ادامه داد: در گذشته تصور مي شد كه بافت چربي صرفاً يك بافت ذخيره انرژي است در حاليكه بافت چربي يك بافت غدد درون ريز است و بسياري از مواد شيميايي كه از بافت چربي ترشح مي شوند وارد جريان خون مي شوند و مي توانند تاثيرات مختلفي در بدن داشته باشند.

عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران افزود: به عنوان مثال اگر كمي بافت چربي بيش از حد باشد هورمون هايي كه از بافت چربي ترشح مي شوند مانع از عملكرد انسولين در بدن مي شوند، بخصوص افرادي كه چاقي هاي شكمي دارند در اين نوع چاقي مقاومت به انسولين بسيار شايع است و در نتيجه منجر به شيوع ديابت مي شود.
وي گفت: به همين دليل ما توصيه مي كنيم افراد براي كنترل بهتر ديابت از رژيم هاي غذايي مناسب استفاده كنند.

دكتر استقامتي افزود: بر اساس مطالعات و توصيه هايي كه در منابع آمريكايي آمده است اندازه دور كمر در آقايان بيشتر از 102 سانت و در خانمها بيش از 88 سانت غير طبيعي است و همچنين طبق مطالعات اروپايي اندازه دور كمر در آقايان نبايد بيش از 94 و در خانمها بيش از 80 سانت باشد كه البته به نظر مي آيد از لحاظ اندازه دور كمر ما به وضعيت اروپايي ها نزديك تر باشيم.

دكتر استنقامتي همچنين گفت: اگر بتوانيم افزايش وزن را كنترل كنيم مي توانيم خيلي از بيماريها را كنترل كنيم زيرا در چاقي فقط مشكل ابتلا به ديابت وجود ندارد بلكه در چاقي شايد بيشتر از 30 نوع سرطان شيوع بيشتري دارد، همچنين افزايش بيماري هاي مفصلي و انواع عواقب را در بر دارد كه طبيعتاً ديابت نيز يكي از اين مشكلات است.
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران كه با ايسنا واحد علوم پزشكي تهران گفتگو مي كرد افزود: در حال حاضر سندرم متابوليك يا مقاومت به انسولين، بيماريهايي از قبيل افزايش فشارخون، بالا بودن قند خون و بالا بودن سطح چربي خون و پايين بودن سطح كلسترول خوب خون را بد نبال دارد و همچنين بيماران ديابيتي در معرض بيماريهاي قلبي و عروقي نير قرار دارند.

وي در پايان گفت : همه افراد به يك علت چاق نمي شوند و روند درمان چاقي روند ساده اي نيست و با توجه به اينكه طبق آمار بدست آمده 90 درصد از افراد چاق وزنشان به قبل باز مي گردد، بنابراين بايد به شكل يك عزم ملي اصلاح شود و در حقيقت نياز به رفتار درماني و تغيير عادات غذايي و فرهنگ غذايي خانواده دارد همچنين عادات غذايي را بايدي در سطح مدارس اصلاح كرد و بچه ها را بايد از كودكي به خوردن تغذيه سالم وادار كرد و فقط از طريق كادر پزشكي نمي شود به درمان چاقي پرداخت.



چربيها: چه زود چاقي به وجود مي آيد

شادروان دكتر صانعي



همه جاي بدن چربي وجود دارد. اما در بعضي سلولها چربي بيشتري پيدا مي شود. مانند سلولهاي مغزي، سلولهاي عصبي، هورمونها، ترشحات غدد جنسي و چربيها از کربن، هيدروژن و اکسيژن ساخته شده اند. اما اکسيژن آنها کمتر از اکسيژن قندهاست. از اين جهت در موقع سوختن اکسيژن بيشتري لازم دارند اين کمبود اکسيژن را از گلوسيدها يا مواد قندي بدست مي آورند. از اين جاست که گفته اند چربيها به آتش گلوسيدها مي سوزند.هضم چربيها و تغييرات آنها در بدن

چربيها پس از وارد شدن در بدن به گليسيرين يا گليسيرول تبديل مي شوند. اگر چربي وارد بدن نشود، بدن از گلوسيدها يا قندها، چربي مي سازد. قبلاً اشاره شده است که چربيهاي لازم براي ادامه زندگي خيلي مهمند و بايد از خارج وارد بدن شوند و آنها اسيد لينولئيک و اسيد آرشيدونيک و اسيد لينولنيک هستند که همراه غذاها وارد بدن مي شوند. اسيد لينولئيک براي تقويت غدد جنسي و غدد فوق کليوي و باکتريهاي مفيد روده لازم است. فقدان آن مخاطرات باروري را بوجود مي آورد و آن در دانه هاي ذرت، لوبيا، لوبيا چيني (سويا)، پنبه دانه، از 35 تا 70 درصد تقويت مي شود.

اسيدهاي سه گانه اشباع نشده هستند. يعني مي توانند با مواد ديگري ترکيب شوند تا مواد مورد لزوم بدن را بسازند ( اين اسيدها مايع هستند)

اسيدهاي اشباع شده جامد هستند و نمي توانند با چيزهاي ديگري ترکيب شوند متأسفانه زود هم رسوب مي کنند و مشکلاتي را به وجود مي آورند. با وجود اين که اسيدهاي چرب اشباع نشده (مايع) ارزش بيشتري نسبت به اسيدهاي چرب اشباع شده (جامد) دارند. متأسفانه اگر مواد قندي و نشاسته اي بيشتر از حد لزوم وارد بدن شوند با اسيدهاي مايع ترکيب مي شوند و باز مزاحمت به وجود مي آورند.

تذکر لازم:

(من و شما خيلي خوشحاليم که روغن مايع مصرف مي کنيم و از گزند و آسيب رسوب چربيها در بدن در امان هستيم. اما افسوس که به اين نکته توجه نمي کنيم که اگر همراه روغنهاي مايع، مواد قندي و نشاسته اي مصرف کرده باشيم. با اين اسيدهاي اشباع نشده يا روغنهاي مايع ترکيب مي شوند و باز مزاحمت روغنهاي جامد را به وجود مي آورند لذا بايد توجه داشت که در تعقيب مصرف روغنهاي مايع شيريني و مواد نشاسته اي بيش از معمول مصرف نشود.

اگر از روغنهاي مايع استفاده نشود، قندها زودتر مي سوزند و گرسنگي شديدي به وجود مي آورند که فرد گرسنه بايد مقدار غذاي بيشتري ميل کند، اين خود زمينه چاق شدن را فراهم مي کند. اگر اين سه اسيد از خارج وارد بدن نشوند و يا در دوران شيرخوارگي و يا آبستني مورد استفاده قرار نگيرند نوزادان به اگزماي پوستي مبتلا مي شوند. (اين تجربيات نتيجه تحقيقات دانشمنداني چون دکتور بور مي باشد لذا قابل ذکر است که مادران آبستن بايستي تا آنجايي که مقدور است از روغنهاي مايع استفاده کنند) کودکان مبتلا به اين حساسيت يا اگزما تا زمانيکه نتوانند از روغنهاي غيراشباع (مايع) استفاده کنند. دچار بيماري خواهند بود.

آثار کمبود اسيدهاي غيراشباعي بصورت خارش، آلرژي، پوسته ريزي، خشونتهاي پوستي تظاهر مي کند. با دادن اسيد لينولئيک اين بيماريها بهبودي پيدا مي کند (به منابع اسيد لينولئيک در صفحات گذشته اشاره شد).




کم خوري يا امساک:

شادروان دكتر صانعي



... وکلول واشربوا و لا تسرفوا انه لا يحب المسرفين (آيه 30 سوره اعراف) بخوريد و بياشاميد و اسراف نکنيد بدرستيکه خداوند اسراف کنندگان را دوست ندارد.

حيوانات در زمان کمبود غذايي آنچه که لازمه زندگي است از بدن خود به قرض مي گيرند. اين عمل در حيوانات مختلف متفاوت است بطوريکه حيوانات خونسرد ماهها تا سالها مي توانند بدون غذا زندگي کنند. اما حيوانات خونگرم مثل پرندگان براي زنده ماندن در زمان کمبود غذا ناچارند از بدن خود تغذيه کنند لذا مدت کوتاهي را مي توانند بدون غذا تحمل کنند. مثلاً يک خوکچه آزمايشگاهي تا 6 روز مي تواند با آب تنها زندگي کند و يک سگ تا 35 روز، پستان داراني که خواب زمستاني دارند تا چندين ماه به حالت کرخي و بي حالي زندگي مي کنند. آدميان تا 25 روز مي توانند کم خوري را تحمل کنند. ولي 40 تا 50 روز هم بعضيها توانسته اند مقاومت نمايند. در مصائب و ناراحتيهاي پيش آمده، افراد بلغمي و خونسرد بيشتر زنده مانده اند. بعضي از بيماران عصبي و کاهنان تا مدتي بي غذايي را تحمل مي کنند. پستانداران تا 40% وزن خود را مي توانند از دست بدهند و زنده بمانند. اين مدت به قلب و اعصاب چندان آسيبي نمي رساند. در حالت روزه داري کامل يک انسان روزانه تقريباً 70 گرم پروتئين خود را از دست مي دهد. اين مقدار به اندازه 14 گرم دفع ازت است. وقتي چربيهاي بدن تمام شد دفع مواد ازته يکدفعه بيشتر مي شود. در زمان امساک با کالري حاصل از 15% پروتيد، 10% مواد قندي و 15% بوسيله چربي، انرژي لازم تأمين مي شود. در اين هنگام قندها اول، چربيها دوم و پروتيدها در زمان سوم مي سوزند. يعني قندها که تمام شدند 85% از چربي وارد عمل سوختن مي شود. اگر حيواني فقط از مواد قندي و چربي استفاده کند مي ميرد. زيرا کمبود پروتئين لازم را نمي تواند جبران کند.



درمان چاقي

درمان اصلي و اساسي چاقي ايجاد بيلان منفي در انرژي دريافتي و مصرفي مي باشد. ازنظر تئوري به چند صورت اين عمل امكان پذيراست.

1- افزايش مصرف انرژي نسبت به سابق با ثابت نگه داشتن مقدار غذايي قبلي:

2-كاهش مقدار غذايي مصرفي بدون تغيير در فعاليت هاي قبلي و جاري:

3- توأم كردن هر دوي آن ها با يكديگر يعني ؛ كاهش مقدار مصرف مواد غذايي و افزايش فعاليت هاي بدني در قالب افزايش پياده روي، انجام ورزش هاي سبك و حذف مواد انرژي زا و غيرضروري و تغيير روش پخت و پز خورد و خوراك ؛

دربه كارگيري هر يك  از امكانات سه گانه ي مذكور، هدف نهايي بر حفظ و تداوم سلامتي جسم و جان در كوتاه مدت، ميان مدت و بلند مدت استواربوده و نبايد با كاهش وزن، كوچك ترين خدشه اي بر توانايي جسمي و ذهني وارد شود، چرا كه پيروي از رژيم هاي تك خوري و يك  بعدي به مدت طولاني،  و يا كاهش بسيار زياد انرژي دريافتي جهت كاهش سريع وزن، مي تواند اختلالات متابوليكي گسترده اي را به صورت هاي مختلف ايجاد كند و عوارض پايداري را از خود به جا بگذارد. مسئله ي مهم دراين جا نهفته است  كه سيستم بسيار پيچيده ي بدن انسان قدرت تطابق بسيار گسترده اي دارد و زمان كوتاه، خطراتي را كه رژيم هاي جادويي و تك خوري و حذف مواد انرژي زا(تا حد بسيار پايين) و يا استفاده از مواد ادرار آور به وجود خواهد آورد، نمايان  نمي سازد ولي خيلي سريع  وزن رژيم گيرندگان كاهش پيدا كرده  و رضايت خاطرشان را ولو براي مدت كوتاه فراهم مي كند و در نتيجه بازار چنين رژيم دهندگاني داغ و جيبشان پر پول مي شود ولي آثار شوم و زيان بار اين گونه اقدامات نابجا  و دور از انصاف در دراز مدت خود را به طور قطع و يقين نمايان خواهد كرد كه ساده ترين آن ها برگشت به وزن سابق حتي خيلي بيش تر از وزن اوليه،  ريزش مو، چين وچروك صورت، بي اشتهايي مفرط و عصبانيت شديد، نفرت ازغذا، صدمه به كليه، جشم، قلب، عروق، عضلات و غيره است





گذري و نظري برتعدادي از رژيم هاي لاغري زيان بار(رژيم صفر كالري يا آب درماني )

رژيم صفر كالري يا آب درماني

در چنين روشي كليه ي مواد حاوي كالري زا حذف و فقط مايعات بسيار زياد بين  3 تا 4 ليتر در روز توصيه مي شود كه به صورت آب، چاي كم رنگ، دم كرده هايي مثل گل بابونه و گاوزبان، نعناع و پوست سيب داده مي شود كاهش وزن با چنين برنامه اي ، بدون قند و شكر، پروتئين و چربي 400 گرم در روز براي آقايان و 350 گرم براي خانم ها رخ مي دهد.

درصورت پيروي از چنين روش كاهش وزن، درسيستم بدن ما چه اتفاقي رخ مي دهد؟ به طور كامل مشخص و معلوم شده است كه درهفته هاي اول و دوم قند مورد نياز بدن از تجزيه ي پروتئين هاي عضلات و ساير ارگان ها تأمين مي شود. در اين  زمان تجزيه هاي بافت ها و از دست دادن پروتئين  بدن بسيار بالا بوده، سپس به تدريج از شدت آن كاسته مي شود و بافت هاي چربي نيز شروع به تجزيه شدن مي كنند. در طول مدت ادامه ي رژيم صفر كالري با آب درماني، بافت هاي بدن تجزيه مي شوند و به مصرف تأمين انرژي و اعمال حياتي بدن مي رسند و به علت آزاد شدن اسيدهاي چرب و تجزيه ي آن ها، يك حالت كتوني به وجود مي آيد كه دفع اسيد اوريك را مهار كرده و موجبات افزايش سطح آن را درخون فراهم مي سازد.

خطرات مورد انتظار در ادامه ي چنين روش كاهش وزني عبارت اند از:

مختل شدن سيستم قلبي و عروقي و در كنار آن بروز حمله هاي نقرسي، ايجاد سنگ كليه، اختلالات حاد يا مزمن كليه، بروز ديابت وابسته به انسولين و اختلالات عصبي و رواني و حتي مرگ و مير، به خصوص براي افراد مستعد و آسيب پذير.

با توجه به  خطرات حتمي يا احتمالي، چنين روش كاهش وزن، چنانچه در مواد نادر، آن هم به علل خاص، اجراي آن توصيه مي شود، مي بايد اين دسته رژيم گيرندگان در بيمارستان بستري شوند و تحت نظر تيم پزشكي به كاهش وزن خود اقدام كنند تا به موازات تأمين مايعات لازم، الكتروليت ها يعني مواد معدني و ويتامين هاي مورد نياز ديگر نيز تأمين و دراختيار بدن اين افراد قرارداده شود. خوشبختانه بررسي هاي بلند مدت از طرف دانشمندان و پژوهش گران تغذيه، عدم كارآيي چنين رژيمي را به اثبات رسانيده است و تحت هيچ شرايطي هيچ فردي نبايد به مدت طولاني حتي زير نظر متخصص فن از اين روش استفاده كند.




رژيم لاغري بسيار كم كالري با مكمل پروتئين

با توجه به مشكلات ناشي از حذف كامل پروتئين، قند و چربي، و خطرات بالفوه ايي كه به علت بيلان منفي ازت و تحليل هاي ايجاد شده دربافت هاي بدن متوجه فرد است، به منظورتأمين پروتئين جهت نيازهاي حياتي بدن، رژيم صفر كالري درروند سير خود دچار تحولاتي شده است كه اولين اثر اين تغييرات افزودن 30 گرم پروتئين با ارزش بيولوژيكي بسيار عالي به اين رژيم و تأمين اسيدهاي آمينه ضروري در حد نياز بدن مي باشد. بدين ترتيب در طول دو هفته  پس از شروع رژيم، ازشدت كاتابوليسم و تجزيه و از دست دهي پروتئين بافت هاي مختلف كاسته شده و سپس متوقف مي شود ولي با  وجود آن، خطرات مرگ آفرين و تغييرات غير قابل جبران ادامه ي چنين رژيم كاهش وزني هم چنان به قوت خود باقي بوده و برمبناي آمارهاي موجود براي رژيم گيرندگان چنين روشي، مواردي از مرگ و مير وكمپلكاسيون هاي مختلفي در سيستم قلبي و عروقي گزارش شده است.




رژيم هاي لاغري با 250-400 كالري حاوي پروتئين كربوهيدرات به مقدار ناچيز

دربررسي عوارض ايجاد شده  در رژيم هاي غذايي پيش گفته شده، مسئله ي انباشته شدن ملكول هاي كنوني، توجه پژوهش گران علوم تغذيه را به خود معطوف كرده است و با محاسبات به عمل آمده  توصيه كرده اند كه 50 گرم مواد قندي رژيم صفر كالري، به رژيمي تبديل شده كه داراي حدود 300 كيلو كالري انرژي بوده است و رژيم گيرندگان قادر بودند روزانه نيز به تأمين مايعات به مقدار دو تا سه ليتر توجه داده شده است.

ناگفته نماند برخورداري از چنين رژيم پرخطري مي بايد تحت نظر تيم پزشكي و با  كنترل دائمي بيماران صورت پذيرفته و از به كارگيري چنين روش هاي پر خطر بيماري زا و مرگ آفرين به صورت خودسرانه يا بنا به توصيه ي افراد غيرعلمي و بدون صلاحيت به شدت بايد پرهيز شود، علاوه برآن دربررسي هاي بلند مدت، ارزش پيروي از چنين روش هاي غير اصولي و غير طبيعي زير سئوال رفته است و خطران ناشي از ادامه ي چنين برنامه ي غذايي اي دست كمي از رژيم هاي صفركالري ندارد و پي آمد كاهش سريع وزن دركوتاه ترين مدت عبارت خواهد بود مرگ و مير و معلوليت هاي برگشت ناپذير.

بنابراين اگر از عزيزان خواننده ي اين مقاله ، كساني مشغول استفاده از چنين رژيم هاي پرخطري هستند، لازم است به عواقب و پيامدهاي ناگوار كه درانتظارشان است اندكي بينديشند و تا زود است چاره انديشي فرمايند، كه فردا خيلي ديرخواهد بود!!؟

آوآآ نمتبمبنمنتاتمنبع :دنياي تغذيه  شماره دهم




چه آزارهايي از نظر آسيب‌شناسي در سلوليت‌ها مي‌توان يافت؟
همه مصنفان براين عقيده‌اند كه هرگاه بافتي مبتلا به آزار سلوليت باشد در آخرين مرحله دچار اسكلروز و تصلب مي‌گردد. از نظر آسيب‌شناسي اين گونه آزارها در چهار طبقه قرار مي‌گيرد :

1-در نخستين مرحله پرخوني ديده مي‌شود كه از نظر باليني جلب نظر نمي‌كند و در اين مرحله است كه عروق گشاد مي‌شود و به ويژه در جايي كه بافت چربي بيشتر است اين گشادگي بيشتر به چشم مي‌خورد.

2-ايجاد تراوش‌هاي بيماري‌ززايي (اگزودا) بدون وجود سلول‌هاي آماسي و يورش سلول‌هاي سفيد كه فقط از تراوش‌هاي سروزي تشكيل شده و سراسر بافت ملتحمه‌اي را پرساخته است. دراين مرحله است كه از نظر باليني ورم‌هاي زودگذر كمابيش متحرك به چشم مي‌خورد كه در هنگام لمس صداي جرق جرق از آنها برمي‌خيزد و گاهي هم دردهاي شديد و گره‌هاي دردناك توليد مي‌كند.

3-مرحله واپسين پيدايش است و البته در همه اين مرحله پيدا نمي‌شود زيرا گاهي تراوش بيماري‌زايي جذب مي‌شود در اين مرحله تراوش بيماري‌زايي چسب‌گن مي‌شود و رشته رشته مي‌گردد بي‌آنكه واكنش عفوني در آن ديده شود تورحيه‌اي تشكيل مي‌يابد كه در آن بجاي سلول ملتحمه سلول فيبرساز (فيبروبلاست) و رشته‌هاي تصلبي پيدا مي‌شود و به رشته‌هاي عصبي يورش مي‌برد و همچنين جلو عروق خوني را مي‌گيرد در مراحل مختلف دچار آماس‌هاي دردناكي مي‌شود و اين درد به نقاط دوردست ديگري كه عصبي به آنها وارد مي‌شود منتشر مي‌گردد.

4-واپسين گام يا گره جوش خوردگي‌هاي فيبري است كه در آن بافت سلولي چربي بكلي نابود گشته و همچنين مايع مابين سلولي بكلي از ميان رفته است سرخرگ‌ها دچار آماس و يا دچار آماس پوششي (پري آرتريت) گرديده و غشاء عصبي به بافت فيبري كاملاً چسبندگي پيدا كرده است تراوش بيماري‌زايي در اين مرحله سفت مي‌گردد و به دور هم جمع مي‌شود و گلوله گلوله مي‌شود و گره‌هايي توليد مي‌كند كه مي‌توان با دست آنها را حس كرد.

چه چيزي انگيزه پيدايش اين آزار در بافت ملتحمه مي‌گردد؟
در ‌آغاز بايد زمينه هر بيمار و همچنين علل مساعدكننده را درنظر گرفت برخي از كسان دچار آرتريت ورم كبد و آزارهاي تراوش غدد داخلي و آزارهاي ميكربي هستند يا گاهي چند علت با هم دست به يكي مي‌كنند.