رژيم غذايي در نارسايي حاد کليه
بيماران دچار نارسايي حاد کليه به سه دسته تقسيم مي شوند.
-         بيماران غير اليگوريک
-         اليگوريک غير کاتابوليک
-         بيماران کاتابوليک
با توجه به وضعيت عمومي بيمار تغذيه از راه دهان و يا از راه لوله و يا تزريقي خواهد بود به طور کلي بيماران دچار نارسايي حاد کليه به دلائل مختلفه مي توانند دچار سوء تغذيه شوند. عدم تغذيه کافي، عدم جذب کافي، خرابي پروتئين به دلائل متعدد، عدم ساخت و پرداخت پروتئين ها و نيز وجود مواد کاتابوليکي زيادي از جمله PTH – گلوکاگن- کورتيزول و کاهش موادي مثل انسولين و (IGF ) Insulin  Growth  Factor   موجب مي شوند که بيمار دچار نارسايي حاد کليه بيمار کاتابوليک ( سوخت زياد) باشد و مانند همه بيماران کاتابوليکي نياز به کالري و پروتئين بيشتر دارند و حتي عده اي معتقدند که اين روش تغذيه در سير و بهبودي بيماران نقش بسزا و خيلي مفيدي دارد.
در اين خلاصه ابتدا از آب و الکتروليت پس از آن، پروتئين و کالري صحبت خواهد شد اولين اقدام درماني بجا و منطقي رسانيدن حجم کافي به بيمار است که اين حجم با محاسبه حجم هاي از دست رفته پيدا « ادرار- مدفوع- ترشح معدي- ترشحات زخم و سوختگي -» با اضافه حجم ناپيداي از دست رفته روزانه « تنفس- پوست و ... » با در نظر گرفتن وضعيت بيمار و محيط مثلا تعريق – تب- استفاده از ماشين تنفس مصنوعي و با احتساب مقدار مايع غذاهاي خنک و آب ايجاد شده از سوخت و ساز مواد در بدن که حساب سرانگشتي روزانه حداکثر 400-300 گرم وزن بيمار کم مي شود و نيز محاسبه مقدار مايعات با در نظر گرفتن هيپوهيپرناترمي در بيمار.
دادن الکتروليت ها مثل سديم- پتاسيم- فسفر- منيزيوم- بي کربنات- ويتامين ها و مواد مورد نياز بدن که در نارسايي مزمن کليه گفته شد.
اقدام بعدي رساندن کالري کافي است.
دردسته بعدي بيماران دچار نارسايي حاد کليه در گروه اول که معولا در دو هفته به مرحله رکاوري ( بازگشت سلامتي) مي رسند نياز چنداني به کالري و پروتئين افزون ندارند البته بيماراني هستند که نيازمند دياليز نيستند و به شرط آنکه يک هفته قبل از شروع نارسايي حاد کليه دچار سوء تغذيه نباشند مي توان در روزهاي اوليه کالري کمتر حدود 400 کيلوکالري به بيمار رساند. البته اتفاق نظري نيست و بعضي معتقدند که تا 1500 کيلوکالري مي توان داد و اين کالري از فند تامين مي شود و پس از 3-2 روز اول ضمن دادن پروتئين مورد نياز طبق جدول از کالري بيشتري در محاسبه رژيم غذايي برخوردار خواهد بود.
در دادن قند مشکل مقاومت به اثر انسولين در اين بيماران است که با وجود سطح بالاي انسولين مصرف قند عضلات کم مي شود و اسيد آمينه ها مي سوزند که کاناپوليسم پروتئين سطح اوره خون را بالا مي برد و بيمار نياز به دياليز پيدا مي کند و معتقدند که محاسبه کالري اگر مصرف قند بيش از 5 گرم براي هر کيلو وزن باشد قند اکسيده نشده و به ليپوليز افزوده مي گردد که خود موجب انفيلتراسيون چربي در کبد هيپرکالمي خواهد شد لذا توصيه مي شود پس از 48 ساعت از امولوسيون چربي همراه قند داده شود.
ناگفته نماند که توصيه مي شود با توجه به سوء جذي کافي در بيماران اورميک بهتر است مقداري از تغذيه تزريقي باشد.
در تزريق مشکل اوليه دادن حجم بيشتر است. با توجه به اسمولاريته مواد تزريقي حداکثر 600 ميلي اسمول را مي توان داد و آن هم بايد از عروق محيطي دور باشد.
امروزه از محلولهاي چربي 10% و 20% مي توان استفاده کرد و 40% کالري مورد نياز را مي توان از آنها به دست آورد. منتهي اگر بيمار تري گلسيريد بالاي mg / dl 400 باشند و يا دچار اختلاف انعقادي باشد و اسيدوز مقاوم به درمان، PH کمتر از 2/7 داشته باشد و بيماراني که اختلاف عروقي دارند بايد در مصرف آن احتياط نمود.
و اما اساسي ترين مساله در تغذيه بيماران دچار نارسايي حاد کليه برنامه ريزي جهت پروتئين هاست. در نارسايي حاد کليه در مراحل اوليه مصرف و مقدار اکسيژن در ناحيه پروگزيمال خيلي کم است و نياز به اکسيژن ناحيه را بيشتر مي کند در نتيجه موجب اختلال بيشتر توبول مي شود. شاخص ديگر نارسايي حاد کليه کاتابوليسم بيش از حد پروتئين ها، در نتيجه ايجاد تعادل منفي ازت است و مانند هر حالت هيپرکابوليسم ديگري اسيد آمينه از عضلات آزاد مي شود ولي ساخت اسيد آمينه جايگزين آن ناقص است.
در نارسايي کليه ساخت پروتئين هاي اصلي و مهم مختل مي شود و دادن اسيد آمينه هاي مختلف جايگزين نخواهد بود و با شکستن سريع تر، نياز به دياليز را مي افزايد از طرفي خود توکسمي اورمي و دياليز ترانسپورت اسيد آمينه را هم مختل مي کند و مقاومت به انسولين که پروتئين سازي عضلات بستگي مستقيم به آن دارد. همه در اختلال متابوليسم پروتئينها نقش دارند.
محلولهاي امينو اسيد تزريقي و خوراکي مختلفه اي در بازار است که قابل مصرف با محاسبه طبق جدول هستند ولي حتما محلولهاي اسيد آمينه بايد با محلولهاي غليظ قندي مصرف شوند تا بدن اسيد آمينه را براي تامين کالري نسوزاند.
در مورد مصرف هورمون هاي رشد انسولين کارتنين و ... صحبت زياد است ولي نقش قطعي هيچکدام تعيين نشده در نتيجه فعلا جاي رسمي در تغذيه ندارند.
توصيه مي شود از روز چهارم و پنجم نارسايي حاد کليه با احتساب مايعات در حد نياز به بيمار کالري و پروتئين داده و در اولين فرصت مناسب تغذيه از راه دهان نيز آغاز گردد.
دسته اول- « بيماريهاي غير کاتابوليک»
« مسموميت هاي دارويي- پره رنال- کنتراست مديا- تزريق خون و ...»
مقدار کالري روزانه 25-20 کيلوکالري براي هر کيلو وزن
مقدار پروتئين روزانه 6/0 – 5/0 گرم بر حسب وزن بدن از اسيد آمينه هاي اصلي و غير اصلي.
 بيماران کاتابوليک
« سپتي سمي- صدمات بدن- پريتونيت- جراحي هاي سبک»
مقدار کالري روزانه 35-30 کيلو کالري بر حسب هر کيلو وزن
مقدار پروتئين روزانه 1- 7/0 گرم بر حسب وزن بدن
بيماران کاتابوليک شديد « که روزانه 4-3 ميلي گرم در دسي ليتر کرانتين خون افزوده مي شود.» « تروماهاي شديد – سوختگي وسيع – سپتي سمي هاي شديد- جراحي هاي سنگين » مقدار کالري روزانه 50-35 کيلوکالري برحسب هر کيلو وزن بدن مقدار پروتئين روزانه 5/1- 2/1 گرم بر حسب وزن بدن .