نقش تغذيه بر رشد و نمو7
 
          نيازهاي تغذيه اي در دوران كودكي :
به دليل رشد و تكامل استخوان ها ، دندان ها ، ماهيچه ها و افزايش حجم خون در اين سنين ، نياز به غذاهاي مغذي نسبت به وزن ، از بزرگسالان بيشتر است .
    انرژي :
نياز به انرژي در يك كودك با توجه به متابوليسم پايه و نسبت رشد فعاليت او تعيين مي شود . انرژي غذا بايد براي تأمين رشد كافي باشد بهتر است كه از پروتئين براي تأمين انرژي و محاسبات آن چشم پوشي شود ، 50 تا 60 درصد انرژي از كربوهيدرات ، 25 تا 35 درصد از چربي و 10 تا 15 درصد از پروتئين باشد .
ميزان دريافت انرژي در كودكان سالم ، نسبت به ميان رشد و فعاليت آن ها در يك سن و جنس ، متفاوت است . تعيين ميزان نياز به انرژي در هر فرد ، بر اساس استفاده از كيلو كالري انرژي به ازاي هر كيلو گرم وزن بدن يا به ازاي هر سانتي متر از قد صورت مي گيرد كه روشي سودمند است .
    پروتئين :
نياز به پروتئين در اوايل كودكي 2/1 گرم به ازاء هر كيلو گرم وزن بدن است كه در اواخر دوران كودكي به 1 گرم به ازاء هر كيلو گرم وزن بدن در روز كاهش مي يابد . كودكاني كه رژيم گياهخواري يا آلرژي غذايي دارند ، بيشتر در معرض دريافت ناكافي پروتئين قرار مي گيرند . مقدار انرژي و پروتئين مورد نياز در جدول 1-36 ارائه شده است .
    ويتامين ها و مواد معدني :
ويتامين ها و مواد معدني براي رشد مطلوب لازم هستند . همراه با دريافت انرژي ، براي رشد و نمو نياز به پروتئين و عناصر ضروري مثل كلسيم ، فسفر ، پتاسيم ، روي در اين دورها فزايش مي يابد . كمبود هر يك از آن ها مي تواند به رشد آسيب برساند و بيماري هاي ناشي از كمبود آن ها بروز كند . براي مثال ، رشد مغز از نيمه بارداري تا حداكثر 2 سالگي به سرعت ادامه دارد و عملكرد آن با تشكيل ميلياردها دندريت عصبي و ساخت ميلين كه عامل انتقال پيام ها از مغز به سلول هاي سرتاسر بدن هستند ، آغاز مي گردد . اين فعاليت ها ، مستلزم ساخت غشاء مهمي است . اجزاء اصلي غشاي ميلين و نورون ها عبارتند از : فسفوليپيدها ، كلسترول ، گليكو پروتئين ها و پروتئين هاي مختلف . اين ليپيدها غني از اسيدهاي چرب غير اشباع با چند پيوند دو گانه ( PUFA ) ، امگا سه ( ω-3 ) و امگا شش ( -6ω ) هستند كه بر عملكرد غشاء و توانايي كودك براي رشد فكري ، تأثير به سزايي دارند . تا 2 سالگي ، سرعت تجمع چربي و پروتئين در مغز ، بسيار بالاست و بر اين اساس ، ميزان نياز به اسيدهاي چرب ضروري و اسيدهاي آمينه ضروري در اوايل دوران كودكي نيز بالاست .
    آهن :
كودكاني كه در سنين 1 تا 3 سالگي هستند ، در معرض خطر بيشتري از كم خوني فقر آهن قرار دارند . رشد سريع كودكان همراه با افزايش هموگلوبين و ميزان كل آهن بدن است . دريافت غذايي و توصيه هاي غذايي بايد عواملي را كه در ارتباط با دريافت آهن به ويژه در منابع گياهي آن است ، شامل شود . همچنين ، آهن يك ماده مغذي حياتي براي رشد و نمو مغز نيز به شمار مي رود . آهن علاوه بر اين كه يك كوفاكتور ضروري در سنتز نوروترانسميترها و ميلين نيز محسوب مي شود .
چنانچه در مراحل پيشرفت سيستم ايمني ، يك كودك در معرض عوامل بيماري زايي كه تا به حال در معرض آن قرار نگرفته است ، قرار گيرد ، التهاب اوليه يا واكنش فاز حاد صورت مي گيرد كه شامل افزايش متابوليسم و توليد گلبول هاي سفيد ، اگر در پروتئين هاي فاز حاد به وسيله كبد و فعال سازي اندام هاي ديگر ساخته مي شوند . اين واكنش معمولي در برابر عوامل بيماري زا با پاسخ ايمني سلولي و همورال همراه با تكثير لنفوسيت ها و تجلي آنتي بادي ها و سيتوكنين ها توأم مي گردد . در اوايل دوران كودكي ، تهاجم عوامل بيماري زا منجر به عفونت هاي آشكار همراه با تب ، بي اشتهايي و اتلاف آب از طريق اسهال و استفراغ مي شود . بنابراين ، در حالي كه تقاضا براي انرژي و مواد مغذي ضروري براي تأمين نيازهاي ناشي از از التهاب و واكنش هاي ايمني افزايش مي يابد ، مقادير كمي از آن ها تأمين مي شود و چنانچه كودكي مبتلا به كمبود آهن نيز باشد ، در معرض خطرات بيشتري قرار خواهد گرفت .
    كلسيم :
در اين گروه سني ، وجود كلسيم براي تشكيل مواد معدني ، مينراليزاسيون و رشد بافت استخواني لازم است و بايد به مقدار كافي در برنامه غذايي وجود داشته باشد . نياز واقعي كلسيم و جذب آن به عواملي مثل ميزان پروتئين ، ويتامين D و فسفات بستگي دارد . طي رشد سريع ، دريافت كلسيم تأثير كمي بر ميزان دفع كلسيم از ادرار دارد . كودكان 2 تا 4 بار بيشتر از بزرگسالان نياز به كلسيم به ازاء هر كيلو گرم وزن بدن دارند .  نياز كودكان 2 تا 8 ساله 800 – 500 ميلي گرم در روز است .
    ويتامين D :
براي جذب كلسيم و رسوب آن در استخوان ها مورد نياز است . چون اين ماده مغذي از تأثير آفتاب بر بافت هاي زير پوستي به دست مي آيد ، ميزان مورد احتياج در رژيم غذايي بسته بر موقعيت جغرافيايي فرد و مدت زماني كه در معرض آفتاب قرار مي گيرد ، متفاوت است . توصيه RDA براي ويتامين D كودكان 10 ميكرو گرم يا 400 واحد بين المللي است .
    روي :
براي رشد ضروري است ؛ از اين رو كمبود ان سبب اختلال در رشد ، كم اشتهائي و كاهش حس چشائي مي شود . بهترين منبع روي ، گوشت و غذاهاي دريايي هستند . ميزان پيشنهاد روزانه آن 10 ميلي گرم است . در جدول 2-36 توصيه هاي رژيمي RDA در مورد مواد مغذي براي كودكان ارائه شده است .