نوشابه های ورزشی در ایران استاندارد نیستند
مدير گروه تغذيه و بيوشيمي دانشگاه علوم پزشكي تهران معتقد است: آن چيزي كه در بازار ايران با عنوان نوشابه هاي ورزشي وجود دارد، استاندارد ورزشي در آن رعايت نشده است.
دكتر كشاورز در گفتگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران واحد علوم پزشكي تهران گفت: نوشابه هايي با عنوان انرژي زا، اصولاً نوشابه هايي معمولي هستند كه به آنها بعضي از ويتامين هاي گروه B و گاهاً C و يا تركيباتي مانند كافئين و يا كولين براي ايجاد حالات نشاط آور اضافه شده است.
وي افزود: اين نوشابه ها نه از نظر ارزش تغذيه اي قابل توجه هستند و نه از نظر هزينه مقرون به صرفه هستند همچنين به دليل وارداتي بودن آنها اين نگراني وجود دارد كه توليد كننده ها براي جلب توجه ممكن است از مواد غير مجاز نيز در آنها استفاده كرده باشند.
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران گفت: مقدار مواد كربوهيدراتي ( قندي و مشتقات قندي) بايد بين 5 تا 7 درصد باشد اگر كمتر باشد ارزشي ندارد و اگر بيش از 8 درصد باشد براي ورزش كار اختلال در جذب ايجاد مي كند، اما اغلب نوشابه هاي ورزشي موجود قندشان بالاي 10 درصد است.
وي افزود: نوشابه مخصوص مسابقه بايستي حاوي الكتروليت ها باشند و غلظتش هم بر اساس ايزوتونيك خون يا سرم بدن باشد ضمن اينكه خود الكتروليت ها به شكل گلوكانات باشد نه پتاسيم و گذشته از آن حاوي ويتامين ها مخصوصاً ويتامين C,E,B2,B1 باشد.
وي گفت: اما اغلب نوشابه هاي ورزشي قندشان بالاي 10 درصد است كه استفاده از آنها مضر است.
دكتر كشاورز همچنين در مورد نوشابه هايي با عنوان نوشابه رژيمي گفت: به علت اينكه قند موجود در اين نوشيدني ها حذف و يا محدود شده، ارزش انرژي زايي پايين تر از نوشابه هاي معمولي دارند و اگر هدف تنها كنترل دريافت انرژي باشد تا حدودي مي تواند موثر باشد.
وي افزود: اما نبايد فراموش كرد نوشابه هاي گاز دار و رژيمي مهم ترين مشكلشان اين است كه اسيد فسفريك و گاز كربينك موجود در آنها مانع از جذب كلسيم، منيزيم، آهن، روي و پتاسيم مي شود و عناصر معدني به بدن نمي رسد و اين اتفاق در كودكان و نوجوانان مانع از رشد قد مي شود مخصوصاً اگر دريافت لبنيات و منابع كلسيم در آنها كم باشد و همچنين در بالغين نير باعث ايجاد پوكي استخوان مي شود.
وي در پايان گفت: زناني كه يك ليوان نوشابه چه رژيمي يا معمولي در روز مصرف مي كند خطر پوكي استخوان آنها 3 برابر كساني است كه نوشابه مصرف نمي كنند.
نوشابه هاي حاوي شيرين كننده هاي مصنوعي
اين نوشابه ها اولين بار در دهه 1950 به بازار عرضه گرديدند . سهم بازار اين قبيل محصولات در 51958/1 درصد بود كه در سال 1990 به4/29 درصد افزايش يافت . سهم بازار نوشابه هاي حاوي شيرين كننده هاي مصنوعي با توجه به فرمولاسيون محصول در طي دوره هاي زماني مختلف در جدول ارائه گرديده است . تمايل به مصرف فراورده هاي غذايي كم كالري حاوي شيرين كننده هاي مصنوعي با توجه به گروه بندي محصولات در جدول نشان داده شده است .
سهم بازار نوشابه هاي حاوي شيرين كننده هاي مصنوعي با توجه به فرمولاسيون محصول در طي دوره هاي زماني مختلف
 
دوره زماني فرمولاسيون محصول  بازار
( درصد ) رشد
( ميليون ) متوسط رشد ساليانه ( ميليون )
1953-1952 ساخارين و سيكلمات  وبهبودفرمولاسيون محصولات    5-0 8/70-0 8/7
1967-1963 ساخارين و سيكلمات ( ممنوعيت سيكلمات در 1969 )   2/11-9/5 184-8/70 2/28
1973-1970 ساخارين و شكر ( فرمولاسيون مجدد)  9-7 226-144 3/27
1983-1973 ساخارين به تنهايي ( فرمولاسيون مجدد )  20-9 782-226 6/55
1985-1983 ساخارين و آسپاتام ( فرمولاسيون مجدد )  1/23-20 1000-782 109
1989-1985 آ سپارتام به تنهايي ( فرمولاسيون مجدد )  9/27-23 1426-1000 5/106