شير مادر حلال ترين حلالها

نامگذارى ?? تا ?? مرداد به نام هفته تغذيه با شير مادر در سراسر جهان بهانه اى شد تا بار ديگر درباره شير مادر اين موهبت الهى با شما صحبت كنيم. با همه پيشرفت هايى كه امروزه در علم و تكنولوژى صورت گرفته و سعى فراوانى كه براى نزديك كردن تركيب شير خشك به شير مادر انجام شده تا به حال جايگزين مناسبى براى شير مادر پيدا نشده است. شير مادر علاوه بر جنبه هاى تغذيه اى كه براى رشد و نمو نوزاد ضرورى است، اولين واكسن نوزاد نيز محسوب مى شود. زيرا زمانى كه هنوز سيستم ايمنى نوزاد آنقدر تكامل پيدا نكرده است كه در برابر عوامل بيمارى زا و ميكروب ها دفاع كند، اين شير مادر است كه آنتى بادى ها و فاكتورهاى مبارزه با ويروس ها و باكترى ها را به نوزاد منتقل مى كند.
شير مادر پيوسته در حال تغيير است و متناسب با بزرگ شدن كودك و تغيير نيازهاى تغذيه اى كودك دگرگون مى شود و تا سن شش ماهگى حتى عطش و تشنگى كودك را برطرف مى كند. در پنج روز اول پس از تولد نوزاد شيرى زردرنگ و غليظ ترشح مى شود كه آغوز يا كلستروم نام دارد و سرشار از پروتئين و آنتى بادى هاى دفاعى در برابر ميكروب ها است. اين شير اولين واكسن نوزاد محسوب مى شود. اما با گذشت زمان تركيب شير مادر تغيير مى كند. به نحوى كه چربى، لاكتوز و كالرى آن افزايش مى يابد.
جالب است بدانيد مادرانى كه طى شيردهى هاى قبلى خود شيردهى كاملى داشتند، در اين شيردهى كلستروم بيشترى دارند. تركيب شير مادر حتى طى هر نوبت شيردهى نيز تغيير مى كند. به طورى كه در ابتدا كه شيرخوار شروع به مكيدن مى كند، ابتداى شير رقيق و آبكى است و عطش را برطرف مى كند و چربى كمترى دارد و در آخر هر نوبت چربى شير سه برابر است و باعث احساس سيرى مى شود. بنابراين در صورتى كه در هر نوبت بعد از زمان كوتاهى، شيردهى قطع شود مثلاً به دليل خوابيدن زودهنگام كودك و قسمت هاى آخر شير به كودك خورانده نشود، دچار افت وزن خواهد شد.
• از كجا بفهميم شير مادر كافى است
نوزادى كه به خوبى وزن مى گيرد، شير مادرش كافى است. گاهى بى قرارى هاى نوزاد كه ممكن است به هر دليلى باشد، سبب مى شود كه مادران تصور كنند كودك كماكان گرسنه است و شير كم دريافت مى كند. اما زمانى كه كودك منحنى رشد بالارونده دارد و وزنش رو به افزايش است، معلوم مى شود كه شير مادر كافى است. همچنين از تعداد دفعات ادرار كردن كودك مى توان فهميد كه شير مادر كافى است يا نه؟! اگر شيرخوار كمتر از شش بار در ?? ساعت ادرار كند، يعنى شير مادر برايش كافى نيست.
در بسيارى موارد كم شير خوردن كودك ناشى از خواب زياد است. بسيارى از مادران مراجعه كننده به مراكز بهداشتى _ درمانى اظهار مى كنند كه كودكشان ? تا ? ساعت متوالى مى خوابد و حتى در طول شب براى شير خوردن بيدار نمى شود. ما به اين مادران توصيه مى كنيم كه اگر كودكشان وزن گيرى مطلوبى دارد، بگذاريد نخوابد ولى اگر وزن گيرى كم است، بچه را ?-? ساعت يك بار بيدار كنيد تا شير بخورد. اما در ?-? درصد خانم ها حقيقتاً شيرشان كم است. ما به اين خانم ها توصيه مى كنيم كه شير خشك را بلافاصله بعد از شير مادر با قطره چكان يا قاشق به كودكشان بدهند و از دادن پستانك و شيشه شير و... به كودك خوددارى مى كنند زيرا بچه ديگر شير مادر نمى خورد.
يكى از دلايل مهمى كه باعث مى شود شيرخوار بى جهت از شير مادر محروم شود، شاغل بودن مادر است. البته در كشور ما تسهيلات قانونى خاصى براى مادران شيرده و شاغل وجود دارد كه روزانه مى توانند براى شيردهى كودكشان از مرخصى استفاده كنند. حتى به اين مادران مى توانيم توصيه كنيم كه در صورتى كه مجبورند ساعت هاى طولانى از كودكشان دور باشند، شيرشان را دوشيده و در ظرف هاى تميز براى كودكشان نگه دارند تا در ساعاتى كه در منزل نيستند، كودك را با شير مادر تغذيه كنند. خوب است بدانيد كه شير مادر در حرارت اتاق ?-? ساعت مى ماند و حتى مى توان ??-?? ساعت شير مادر را در يخچال نگهدارى كرد. حتى در مواقع بسيار ضرورى مى توانيد شير مادر را تا ?-? هفته در فريزر نگهدارى كنيد. اما يادتان باشد كه حتماً شير را در ظرف پلاستيكى دردار بگذاريد و در ضمن شير را به طور ناگهانى حرارت ندهيد، زيرا پروتئين ها و آنتى بادى هاى شير مى شكند. خوشبختانه امروزه در كشور ما سطح آگاهى ها و معلومات مادران به قدرى بالا است كه قدر و ارزش شير مادر بر كسى نهفته نيست. مادرى كه بداند؛ «كه كلسترول شير مادر نسبت به شير خشك بيشتر است و چنانچه تغذيه با شير مادر با كلسترول بالا صورت گيرد باعث كاهش عوارض قلبى- عروقى كودك در ساليان بعد مى شود.» مادرى كه بداند؛ «لاكتوز موجود در شير مادر سبب مى شود كه كلسيم شير به سهولت جذب  شود.»
مادرى كه بداند؛ «پروتئين شير مادر كافى است و برحسب نياز و وزن شيرخوار تنظيم شده است و پروتئين بالاى موجود در شيرهاى خشك خود يك بار اضافى براى كليه به خصوص در نوزادان نارس محسوب مى شود!» مادرى كه بداند؛ «آهن موجود در شير مادر ??- ?? درصد جذب مى شود در حالى كه آهن موجود در شيرهاى خشك ?? درصد جذب دارد.» مادرى كه بداند؛ «هضم شير خشك سخت است ولى هضم شير مادر راحت است.» و مادرى كه هزاران برترى و فايده شير مادر را بداند آيا حاضر مى شود كه به فرزند دلبند خود شير خشك بدهد؟!