سويا وچربی خون

دانشمندان ايتاليايي درمركز مطالعات هايپرلي پي دمياس در دانشگاه ميلان از سال 1972 مطالعاتي را درباه خواص سويا اغاز نمودند و از اين تحقيقات نتيجه گرفتند سويا براي اشخاصي كه به طور ارثي داراي كلسترول بالا حتي بالاتر از 300 هستند گياه شفا بخشي مي باشد. در اين مطالعات روشن شده است كه اين گروه اشخاص اگر به جاي گوشت و لبنيات دامي براي تامين پروتين مورد نياز از فراورده هاي سويا استفاده كنند پس از مدتي جز ء مخرب  و مضر كلسترول انها يعني LDL  20 – 15 درصد كاهش مي يابد و حتي در كودكان نيز اين رژيم كارساز است. به علاوه دريافتند كه سويا حتي با اثار نامطلوب غذاهاي پرچربي حيواني نيز مبارزه مي كند كه براي اين ازمايش عده اي از محققان به سرپرستي دكتر سي – ار – سيرتوري مقدار 500 ميلي گرم كلسترول ( مقداري كه در دو تخم مرغ وجود دارد. ) به رژيم غذايي روزانه گروه مورد مطالعه اضافه نموده و مشاهده كردند كه خوراكهاي سويا ، با اثار مضر كلسترول اضافه شده مقابله نموده و مانع افزايش  كلسترول خون گروه مورد مطالعه شده است . جالب اين است كه گروه تحت ازمايش پس از اينكه كلسترول خون انها تا حد نرمال كاهش يافت رژيم روزانه خود را با گوشت از سر گرفتند ولي اقلا هفته اي شش وعده از غذاي خود را از پروتئين سويا استفاده مي كردند ، با اين ترتيب مع هذا در مدت دو سال ازمايش كلسترول خون انها درهمان حد عادي و پايين باقي ماند .

به علاوه دكتر سير توري مدعي است كه رژيم سويا پس از مدتي نه فقط مقدار LDL را كاهش مي دهد بلكه جزء HDL يعني جز ء مفيد كلسترول را نيز افزايش ميدهد و همچنين نه فقط روند پيشرفت ناراحتي شرياني قلب را متوقف ميكند بلكه تا حدودي روند بيماري را معكوس مي سازد و به اعاده سلامت شريان قلبي كمك مي كند.

در يادداشتهايي از دكتر سيرتوري امده است كه يك زن پس از سه سا استفاده از رژيمم سويا ، كلسترول خونش از 332 ميليگرم در هر 100 گرم خون به 206 ميليگرم كاهش يافت و همچنين مقدار تري گليسيريد از 68 به 59 ميلي گرم پايي امد و جريان گردش خون قلب او به طور يكه الكتروكارديوگرام نشان ميداد اصلاح شده بود. به نظر مي رسد كه سويا در مورد اشخاصي كه به طور ارثي داراي كلسترول خون بالايي هستند بيشتر موثر استو در مورد اشخاصي كه داراي كلسترول نرمال هستند كمتر تاثير دارد.

سويا در تعادل قند و انسولين خون نقش موثري دارد ومعمولا براي بيماري قند تجويز مي شود به عقيده دكتر داويد جنكينس از محققان دانشگاه تورونتو ، فراورده هاي سويا از نظر كنترل قند خون رقيب ندارد ودر ليست خوراكي هاي گياهي موثر در بيماري قند  پس از مغز بادام زميني جاي دارد.  دكتر جنكينس اضافه مي كند البته تمام انواع لوبيا در تنظيم قند خون موثرند ولي سويا در اين مورد بين لگومها بالاترين مقام را دارا ميباشد.


مصرف سوياي خام كلسترول خون را كاهش مي‌دهد  

تحقيقات جديد نشان مي‌دهد مصرف دو وعده در روز سويا خام مي‌تواند كلسترول خون را ? ?درصد كاهش دهد.

به گزارش خبرگزاري رويترز از شيكاگو، مصرف غلات غني شده با سويا يا سويايي كه در درجه حرارت بالا پخته شده باشد چنين فوايدي رادربرندارد.

جيمز اندرسون دانشمند دانشگاه كنتاكي در لگزينگتون و نويسنده اين تحقيق مي‌گويد ? ?تا ? ?درصد كاهش كلسترول بد يا ال‌دي ال‌كه مي‌تواند به بروز بيماري قلبي بيانجامد با خوردن پروتيين سويا نپخته به ميزان دو وعده ? ???ميلي ليتري شير سويا يا دو وعده ? ??گرمي شير سويا (توفو) بدست مي‌آيد.

اندرسون نتايج بررسي ? ??تحقيق قبلي در مورد تاثير پروتيين سويا بر كلسترول خون را در كنفرانس علمي سويا در شيكاگو ارايه كرد.

پروتيين سويا فعاليت گيرنده‌هاي ال‌دي ال‌را در كبد كه آن را از بدن پاكسازي مي‌كند افزايش مي‌دهد. خوردن پروتيين سويا فعاليت آنزيمهايي كه كلسترول را تجزيه مي‌كنند افزايش مي‌دهد.

در مطالعات مورد بررسي كاهش كلسترول خون بعد از يك ماه مصرف سويا مشاهده شد.

چنانچه حجم سويا مصرفي در هر وعده دو برابر شود كلسترول خون به ميزان يك تا دو درصد ديگر كاهش مي‌يابد بنابراين تاثير بهينه با مصرف دو وعده متوسط بدست مي‌آيد.

خوردن مقادير زياد سويا توانايي بدن را فراوري اين ماده را دچار اشكال مي‌كند بنابراين بايد در دو وعده جداگانه مصرف شود.

عمل طبخ بر اسيدهاي آمينه موجود در پروتيين سويا تاثير سوء مي‌گذارد و فوايد سلامت بخش آن را از بين مي‌برد.

آيا مصرف سويا مفيد است؟

بر كسي پوشيده نيست كه در سالهاي اخير تقريبا در تمامي محافل علمي تغذيه اي صحبت از جانشيني سويا بجاي گوشت است و عده اي از كارشناسان تغذيه و پزشكان به علت عدم وجود كلسترول در سويا و همچنين بالا بودن ميزان پروتئين موجود در اين ماده غذايي و همچنين بعضي ديگر از خواص سويا, آنرا به عنوان جانشيني مناسب براي گوشت بالاخص در بيماران قلبي و عروقي و داراي فشار خون و كلسترول بالا پيشنهاد مي نمايند.

نكته اي كه در اين زمينه نبايد از نظرتان دور بماند اين است كه سويايي كه اكنون در بازار و بصورت بسته بندي ارائه ميشود در حقيقت تفاله سوياست كه بعد از عمل روغن كشي در كارخانه هاي تهيه روغن نباتي از سويا به دست مي آيد. اين ماده غذايي به سبب از دست دادن روغن خود, هنگام پخت مقادير زيادي روغن به خود جذب ميكند كه با توجه به وجود راديكالهاي آزاد و چربي هاي ترانس در روغن هاي موجود در بازار ميتواند براي سلامتي شما مضر باشد. همچنين فراموش نكنيد كه يكي از جنبه هاي تاثير گذار سويا مربوط به اسيدهاي چرب ضروري موجود در ساختمانش است كه تقريبا بطور تمام و كمال حين عمل روغن كشي از بين ميرود. لذا اگر ميخواهيد براي حفظ سلامتي تان سويا مصرف نماييد سعي نماييد از دانه هاي روغني آن استفاده نماييد نه از دانه هاي روغن كشي شده.(1381/9/25)

آيا ماهي منبع خوبي براي چربي هاي امگا-3 است؟

انجمن قلب آمريكا يا American Heart Association  توصيه مي نمايد كه در رژيم غذايي هفتگي دوبار از ماهي استفاده شود.

ماهي ها، بخصوص ماهي هاي آبهاي سرد، ماهي هاي چربي دار (با چربي زياد) نظير سالمون، ساردين، ماهي تن و ماهي قزل آلا بدن انسان را در مقابل بيماري هاي قلبي محافظت مي نمايد.

اسيدهاي چرب ضروري موجب جلوگيري از لخته شدن و چسبيدن پلاكتهاي خوني (بفرم پلاكهاي غني از كلسترول) به سطح داخلي عروق ميگردند.

اكثر حملات قلبي به علت ايجاد لخته هاي خوني در سرخرگها و سياهرگها - و جلوگيري از جريان مناسب خون در رگها-  صورت مي پذيرد.

اسيدهاي چرب امگا-3 همچنين مي توانند در كاهش التهاب در بيماريهايي نظير آرتريت روماتوئيد نقش داشته باشند.

بدن تمام ماهي هاي آبهاي عميق حاوي چربي هاي امگا-3 ميباشد. بدن ميگو، خرچنگ دريايي و صدف خوراكي نيزبه اندازه ماهي آبهاي آزاد حاوي اسيدهاي چرب امگا-3 ميباشد. ماهي هاي غير پرورشي اسيد چرب امگا-3 خود را بواسطه خوردن جلبكها و پلانكتونها و ماهي هاي ديگر بدست مي‌آورند.

اگر رژيم غذايي ماهي هاي پرورشي حاوي اسيدهاي چرب امگا-3 نباشد رشد اين ماهي ها متوقف ميشود به همين علت پرورش دهندگان ماهي اين ماده مغذي را به غذاهاي ماهي مي افزايند. از اين رو ميتوان گفت كه   ماهي هاي پرورشي و دريايي از لحاظ مقدار اسيد هاي چرب امگا-3 تفاوتي با هم ندارند.(بجز گربه ماهي هاي پرورشي)

براي بدست آوردن چربي هاي امگا-3 حتما مجبور نيستيد ماهي بخوريد. شما ميتواند اين ماده مغذي را با خوردن مواد غذايي نظير غلات و حبوبات كامل مانند دانه هاي سويا(روغن گيري نشده) و دانه ها و مغزها بدست آوريد. دانه هاي بذر كتان غني ترين منبع غذايي اين ماده هاي مغذي هستند.

جيوه حاصل از آلودگي هوا ، بواسطه باران وارد رودخانه ها و اقيانوس ها شده و بوسيله باكتريها به متيل جيوه تبديل ميشود و ماهي ها بواسطه خوردن جلبكها و پلانكتونها اين ماده غذايي را دريافت مي نمايند. تقريبا بدن تمام ماهي ها حاوي متيل جيوه يا Methyl Mercury ميباشد كه اين ماده شيميايي ميتواند منجر به بروز آسيب هاي عصبي بخصوص در كودكان گردد. ماهي هاي بزرگتر حاوي مقادير بيشتري از اين ماده شيميايي مي باشند.

The Food and Drug Administration يا اداره دارو و غذا توصيه مينمايد كه مادران باردار و زناني كه احتمالا باردار هستند و كودكان از غذاهاي حاوي سگ دريايي، شمشير ماهي و سفره ماهي استفاده ننمايند. استفاده از ديگر ماهي ها و نرم تنان به ميزان ذكر شده در ابتداي اين مبحث توصيه مي گردد.

آب پرتقال موجب افزايش سطح HDL خون ميشود

تحقيقاتElzbieta Kurowska از دانشگاه Ontario غربي در لندن نشان ميدهد كه نوشيدن سه ليوان آب پرتقال در روز موجب افزايش 21 درصدي سطح HDL خون ميشود. كلسترول خوب يا HDL ميتواند در جلوگيري از بروز حملات قلبي موثر باشد. تحقيقات Song- Hae Bok در انستيتو تحقيقات بيوتكنولوژي كره نشان ميدهد كه نارنگي موجب كاهش سطح كلسترول خون مي شود. البته اين بدين معني نيست كه هر كسي ميتواند روزانه سه ليوان آب پرتقال بخورد چون آب پرتقال هاي موجود در بازار حاوي مقادير زياد شكر هستند كه ميتواند براي سلامتي افرادي كه مستعد ابتلا به ديابت هستند مضر باشد.

مصرف پرتقال و نارنگي علاوه بر اينكه همان ميزان آب ميوه را در اختيار ما قرار ميدهد موجب ميشود كه بدن ما مقادير زيادي فيبر نيز دريافت دارد .

آب مركبات حاوي فلاوونوئيد هايي به نام Hesperetin  و Naringenin ميباشد كه اين مواد از ساخته شدن كلسترول در كبد جلوگيري به عمل مي آورند. البته مقدار اين مواد در پوست مركبات بيش از باقي جاهاست .

رژيم غذايي پرچربي و كم خطر

كشاورزان فرانسوي و روستائيان ايتاليايي و يوناني اگر چه از رژيم غذايي پرچربي استفاده مي كنند اما شيوع بيماري هاي قلبي در ميان آنان بسيار كم است. احتمال دارد مصرف كم شراب و يا مصرف روغن زيتون موجب حفاظت افراد روستايي در مقابل حملات قلبي گردد.

شيوع كم بيماريهاي قلبي در كشاورزان يوناني و ايتاليايي بخاطر مصرف بالاي روغن زيتون- كه حاوي مقادير بالاي اسيدهاي چرب تك غير اشباعي مي باشد- است. اما اين كشاورزان اغلب مقادير زيادي سبزيجات و ميوه جات كه حاوي فوليك اسيد و پيريدوكسين ميباشد را مصرف مي نمايند. مصرف مقادير كم اين ويتامين ها  به سبب افزايش سطح هموسيستئين خون و تجمع آن در جريان خون و مسدود كردن شريان هاي خوني موجب افزايش ريسك بروز حملات قلبي مي گردد. ميوه جات و سبزيجات بيشتر از روغن زيتون و شراب حاوي مواد شيميايي هستند كه موجب محافظت در مقابل بروز حملات قلبي ميشود.

فلفل حاوي كاپسائيسين (capsaicin)،مركبات حاوي كامارين (coumarins)، توت و فلفل و هويج و گوجه فرنگي حاوي فلاوينوئيد(flavinoids)، گوجه و اكثر ميوه ها حاوي ليكوپن (lycopenes)، سير و پياز حاوي اس-آلي سيستئين(S-allycysteine)، شيرين بيان حاوي تري ترپنوئيد(triterpenoids)، جو و گندم حاوي ليگنين(lignins)، كلم حاوي اندول(indoles) و ايز تيو سيانات(isothiocyanates) و لوبيا و نخود فرنگي و عدس حاوي جنيستئين(genistein) مي باشند. تحقيقات بسياري نشان داده است كه اين مواد در محافظت افراد در مقابل ابتلا به بيماري هاي قلبي نقش مهمي را ايفا مينمايند.

به عبارت ديگر مصرف زياد ميوه جات و غلات كامل و حبوبات نسبت به محدود سازي دريافت چربي نقش مهمتري را در مقابله با ريسك ابتلا به بيماري ها و حملات قلبي ايفا خواهد نمود.

كلسترول بالا باعث كاهش تستوسترون ميشود

بر اساس تحقيقاتي كه در ايتاليا انجام شد نشان داده شد كه فشار خون بالا ميتواند منجر به كاهش سطح تستوسترون و كاهش فعاليت جنسي در مردان گردد.سطح بالاي كلسترول در خون وهمچنين بالا بودن فشارخون باعث باعث سفتي رگها و در نتيجه عدم جريان مناسب و كافي خون در بيضه ها و نتيجتا آسيب به اين عضو از بدن و كاهش ترشح تستوسترون گردد. حملات و ناراحتي هاي قلبي وآترواسكلروزيس بيماريهايي است كه اين افراد را تهديد مي كند.

چون كاهش سطح تستوسترون معمولا در افراد مسن مشاهده مي شود لذا افرادي كه دچار كاهش در سطح ترشح اين هورمون ميشوند بايد تحت درمان و مراقبت رژيم غذايي قرار بگيرند