سلنـيوم
سلنیوم
سلنيوم يك ماده معدني كمياب است كه در خاك و غذا يافت ميشود. اين ماده يك ضد اكسيدان قوي است بنابراين از واكنش هاي شيميايي مضر كه در سلولهاي بدن اتفاق مي افتد، جلوگيري مي كند. سلولهاي حمايت شده بهتر قادرند در مقابل بيماريهايي نظير بيماري قلبي، سرطان و اختلالات وابسته به سن از خود مقاومت نشان دهند.
 بيشتر ما سلنيوم كافي از رژيم غذايي دريافت نمي كنيم. وقتي كه سطح سلنيوم بدن پايين باشد بيشتر در معرض خطر بيماريهاي مختلف هستيم زيرا سيستم ايمني بدن تنبل ميشود و مواد سمي در خون ساخته ميشود.
اگر شما نياز به اضافه كردن سلنيوم در رژيم غذايي خود داريد، پزشك معالج ترجيح مي دهد كه مكمل سلنيوم را به صورت تركيب با ويتامين «اي» مصرف كنيد. تحقيقات نشان داده است كه مصرف سلنيوم به همراه ويتامين «اي» سلامت عمومي بدن را تقويت مي كند و در درمان يا پيشگيري بسياري از بيماريها مؤثر است.
 موارد استفاده
* سلنيوم در درمان بيماري "كشان" (Keshan) مؤثر است. اين بيماري يك اختلال قلبي جدي است كه در زنان و بچه هاي چيني در محل هايي كه زمين هاي كشاورزي فاقد مواد معدني است، ديده ميشود. علاوه بر اين سلنيوم در درمان بيماريهاي شايع ديگر مؤثر و مفيد است. اين بيماريها شامل موارد زير است:
سرطان. سلنيوم خطر سرطان پستان، رودة بزرگ، كبد، پوست و ريه را كاهش مي دهد. سلنيوم از طريق كمك به ايجاد سلامتي و مبارزه از طريق سلولهاي سفيد خون، از رشد سلولهاي سرطاني جلوگيري مي كند.
 
* بيماري قلبي. تحقيقات نشان مي دهد كه سلنيوم از طريق كاهش سطح كلسترول بد بدن (LDL)، از جمله و سكته قلبي جلوگيري مي كند. سلنيوم همچنين شريان ها را از رسوب خطرناك چربي كه مسئله مهمي بعد از يك حملة قلبي است، حفظ مي كند.
 * سيستم ايمني ضعيف شده. سلنيوم در ساختن سلولهاي سفيد به بدن كمك مي كند و از اين طريق سيستم ايمني را بر عليه بيماري و عفونت فعال و بيدار نگه مي دارد.
 سلنيوم در موارد زير مفيد و مؤثر است:
* تقويت توليد مثل، از طريق افزايش باروري مرد و همچنين رشد جنين.
* به عملكرد طبيعي كبد، تيروييد و پانكراس كمك مي كند.
* از پيري زودرس، تشكيل آب مرواريد و در حد امكان از سندرم مرگ ناگهاني شيرخوار جلوگيري مي كند.
* لوپوس، روماتيسم مفصلي و سيروز الكلي كبد را درمان مي كند.
* درمان بيشتر اختلالات پوستي نظير: فقدان خاصيت ارتجاعي پوست، آكنه، اگزما و پسوريازيس.
منابع غذايي
بيشتر سلنيوم مورد نياز شما از رژيم غذايي تأمين ميشود. مخمر آبجو و سبوس گندم. كبد، كره، ماهي و ماهي صدف، سير، غلات، تخم آفتابگردان و آجيل منابع خوبي از سلنيوم هستند. همچنين سلنيوم در يونجه، ريشة باباآدم، دانة رازيانه، جينسنگ، برگ تمشك و بومادران يافت ميشود.
 وقتي غذاها به صورت فرآورده غذايي درآيند سلنيوم آنها از بين مي رود. شما بايد سعي كنيد انواع مختلفي از غذاها را به صورت اوليه طبيعي و نه فرآورده هاي بخوريد. اين بدان معني است كه از غذاهاي كنسرو شده، فريز شده و آماده پرهيز كنيد.
اشكال ديگر
پزشك به شما توصيه مي كند كه آيا نياز به اضافه كردن سلنيوم به رژيم غذايي داريد يا خير. شما مي توانيد سلنيوم را به صورت مكمل هاي مواد معدني- ويتامين ها استفاده كنيد كه يك فرمول مغذي ضد اكسيدان است و يا اينكه مكمل ها را به طور جداگانه مصرف كنيد. سلنيوم همچنين در مخمرهاي غذايي نيز در دسترس است.
 نحوه مصرف
براي تأثير مفيد و واقعي، بهتر است روزانه 50 تا 200 ميكروگرم سلنيوم مصرف كنيد. مردان روزانه به حداقل 70 ميكروگرم سلنيوم و زنان 55 ميكروگرم سلنيومنياز دارند. خانم هاي حامله و مادران شيرده 65 تا 75 ميكروگرم روزانه سلنيوم نياز دارند. تحقيقات نشان مي دهد كه بييشتر براي مقابله با بيماريها و افزايش سلامتي به بيش از 100 ميكروگرم مكمل سلنيوم در روز نياز داريم.
مانند مصرف هر دارو يا مكملي قبل از مصرف مكمل هاي سلنيوم در بچه ها با پزشك مشورت كنيد.
 براي اثر بهتر سلنيوم را با ويتامين «اي» مصرف كنيد. از پزشك بخواهيد كه مقدار مناسب را براي شما تجويز كند (1 ميلي گرم سلنيوم روزانه همراه با 200 واحد از ويتامين «اي» مصرف شود).
 به همراه سلنيوم، از ويتامين «سي» استفاده نكنيد زيرا باعث كاهش اثر سلنيوم و سميت بيشتر ميشود.
 موارد احتياط
سلنيوم معمولاً باعث مسموميت نمي شود. با اينحال مصرف مقدار زياد آن (بيش از 1000 ميكروگرم از آن در يك روز) به مدت زياد باعث خستگي، ورم مفاصل، ريزش مو، ‌افتادن ناخن، تنفس مشكل، بوي بدن، اختلالات گوارشي يا تحريك پذيري مي شود. تحقيقات همچنين نشان مي دهد كه مصرف زياد سلنيوم در بچه ها با اختلالات رفتاري همراه است.
 تداخل هاي احتمالي
وتيامين «اي» به عنوان يك ضد اكسيدان اثر سلنيوم را افزايش مي دهد. وقتي اين دو ماده با هم مصرف مي شوند سلولها به بهترين وجه پشتيباني مي شوند.
وقتي ويتامين «سي» به همراه سلنيوم مصرف
مي شود بدن زمان بيشتري براي جذب و استفاده از سلنيوم نياز دارد. براي جلوگيري از اين پيشامد، ويتامين ها و مكمل هاي معدني را در 2 زمان متفاوت از روز مصرف كنيد. به خاطر داشته باشيد كه مكمل ها زماني كه همرا با غذا مصرف شوند بهترين جذب را دارند. در صورتي كه شيمي درماني ميشويد به مقدار بيشتري سلنيوم نياز داريد.