كدو[
به فارسي « كدو » و در كتب طب سنتي با نامهاي عربي آن « ثرع » و گياه آن « يقطين » نامبرده مي شود به فرانسوي انواع آن با نامهاي Courge  «كدو» و Courgette   « كدو سبز خورشي » و Potiron  « كدو تنبل » و Citrouille   « كدو حلوايي و مربايي » و Gourde  « كدو قليايي يا صراحي » كه بيشتر مصرف تزييني دارد و پس از خالي كردن آن مانند كوزه استفاده مي شود .
مشخصات
كدو گياهي است يكساله علفي كه ميوه آن بسته به نوع كدو در بعضي انواع جوان و نارس و سبز مصرف ميشود مانند كدوي سبز خورشي و در برخي انواع ميوه كاملا رسيده آن مصرف ميشود . برگهاي ان قلبي ، پهن با دمبرگ بلند پوشيده از كرك زبر . گياهي است خزنده گلهاي آن زرد رنگ به صورت گل ماده و گل نر روي يك پايه قرار دارد ، ريشه آن باريك و بلند و كمي شيرين و سكر آور است . كدوهاي سبز مسمايي گوشت آن مصرف مي شود  و ساير انواع كدوها بيشتر براي مصرف تخم ان در طب سنتي مورد توجه است. در مورد كدوهاي شيرين ، گوشت و تخم آن مصرف مي شود و كدوهاي زينتي از خود كدو استفاده مي شود . انواعي از كدوهاي زينتي هستند كه وزن آنها به 50- 40 كيلو گرم مي رسد و در هندوستان داخل آنها  را خالي كرده و مانند تاپوهاي بزرگ براي نگهداري غلات به كار مي برند. كدو در اغلب مناطق كشور كاشته مي شود. تكثير كدو با كاشت تخم ان در مناطق معتدله در اويل بهار انجام ميگيرد براي داشتن  بو ته هاي قوي حفره هايي به عرض 50 سانتي متر و عمق 30 سانتي متر كنده و داخل آن را با خاك كود پر مي كنند و روي آن را با خاك مي پوشانند و آبياري مي كند فاصله بين بوته ها در مورد كدوهاي كوچك 1×1 متر ودر مورد كدوهاي درشت 2×2 متر مي باشد.
خواص – كاربرد
از تخم كدو در حدود 10 درصد روغن تخم كدو گرفته مي شود كه در طب سنتي وسيعي دارد تخم كو ضد كرم است و بخصوص براي رفع كرم كدو به كار مي رود ، به علاوه مدر و مقوي است . روغن تخم كدو براي تقويت اعصاب مفيد است. از گوشت ميوه كدو به صورت ضماد براي سوختگي ها و ورمها و جوشو كورك استفاده مي شود. كدو از نظر طبيعت طبق نظر حكماي طب سنتي سرد و تر است و از نظر خواص معتقدند كه خنك كننده و مرطوب كننده است . انسداد مجاري را باز ميكند و مدر است و ملين و براي رفع يرقان مفيد است و در مورد تبها يگرم نافع مي باشد . خوردن پخته آن از نظر مواد غذايي ضعيف است و خيلي سريع الهضم مي باشد. و براي اشخاص گرم مزاج و صفراوي غذاي مناسيبي است . خون ساز است و خون صالح توليد مي كند. اگر كدو را با به و يا آب غوره و يا آب انار و يا سركه در روغن بادام و يا زيتون بپزند خون ساز است. و براي اشخاص گرم مزاج و صفراوي و تبهاي گرم بسيار شفا بخش است و لي براي اشخاصي كه معتاد به فولنج مي باشند ممضر است . زيرا كدو ايجاد قولنج مينمايد ( فولنج نوعي دل درد است كه در روده ها وساير آلات داخل شكم پديد آيد ) اگر چند قطره ازآب كدو را خام با شير انسان مخلوط و در گوش و بين ي بريزند براي سر درد گرم و سرسام و هذيان و جنون و ورم هاي گرم بي خوابي مفيد است و ضماد ساييده كدو به پيشاني اطفال براي ورم گرم پيشاني و سر و سردرد گرم و رفع خشكي دماغ و بي خوابي نافع است . و اگر ضماد ان را به چشم گذارند براي رفع ورم گرم چشم خوب است و اگز سر را با آب كدو بشويند وقطره آن را در بيني ريزندو يا از آن بخورند براي تسكين سر درد گرم و خواب آوردن مفيداست. و غرغره و مضمضه آب كدو براي درد حلق و درد دندان گرم مفيد است و اگر قطره اي از آن را در گوش بريزند براي رفع درد گوش نافع است . خصوصا اگر با روغن گل سرخ مخلوط باشد .اگر آب كدوي پخته را با تمر هندي و شكر بخورند براي تسكين حرارت دماغ و درد سرگرم و وسواس و جنون نافع است. اگر اسفناج را با كدو وجو و يا ماش پوست گرفته ، در روغن بادام و اب بپزند خوردن آن براي درد سينه و سرفه گرم نافع است. خوردن كدوي پخته عطش را تسكين مي دهد و گرمي و التهاب كبد گرم را فرو مي نشاد ولي در عين حال موجب سستي و بي حسي معده و روده ها مي شود.
خوردن آب كدوي پخته كه با فشار عصاره گرفته باشند به اندازه 150 گرم يا 300 گرم با عسل ، ملين و مسهل معتدلي است و اگر با مغز فلوس وترنجبين و بنفشه خورده شود مسهل صفرا سات وبراي تبهاي صفراوي و خوني مناسب است. و اگر با تمر هندي و شكر خورده شود مسهل صفراي سوخنته و پاك كننده روده ها و كليه است وبراي تسكين حرارت دماغ و تبهاي گرم نافع است.  شيخ الرئيس معتقد است كه هر چند آب كدو در ذات الجنب نافع است ولي از جهتي گاهي مضر است زيرا مدر است.
كدو پخته باسركه براي تبهاي گرم صفراوي و كاهش حدت صفرا و خون و اكثر بيماري هاي گرم مفيد است و اگر با گوشت خورده شود موجب تسريع هضم آن و اگر در آش ماش و نخود و روغن بادام پخته شود براي سرفه و مرطوب كردن دماغ و بدن و تسكين حرارت كبد و بتهاي گرم مفيداست. ضماد كدوي پخته روي معده و كبد و كليه ، مسكن حرارت و التهاب آنها مي شود و خوردن پوست خشك كدو براي بواسير و خون ريزي از آلات داخل شكم مفيد است و خوردن انواع كدو براي اشخاص گرم مزاجان صفراوي و خوني وجوانان و در ماناطق گرم هميشه مفيداست و براي پيا و سرد مزاجان و در مناطق سرد خوب نيست و ايجاد نفخ و قولنج و سنگيني در معده مي نمايد و اشتها را قطع مي كند.
اگر كدو را خرد كرده پخته با ماست مخلوط نمايند وكدو ماست را با خردل و سير و فلفل و نمك ونعناع بخورند براي اشخاص سرد مزاج نيز مناسب است . ولي در مورد گرم مزاجها احتياج به خردلو فلفل و نمك و نعناع نيست . گرد پوست خشك شده سوخته كدو براي قطع خونريزي جراحات و زخمهاي خورنده و زخم آلت تناسلي نافع است و اگر با روغن گاو مخلوط شود براي سوختگي اتش مفيد است.
ممغز تخم كدواز نظر طبيعت سرد و تر استو داراي نيروي تسكين دهنده مي باشد . خوردن ان بدن را چاق ميكند و براي رفع خشونت سينه و خروج اخلاط خوني از سينه و سرفه گرم و تشنگي وتبهاي گرم و زخم روده ها ومثانه كه از اخلاط  گرم حاصل شده باشدوسرزش مجراي ادرار نافع است. روغن تخم كدو براي رفع يبوست دماغ و بي خوابي و تبهاي گرم و دلپيچه صفراوي بسيار موثر است. ماليد ن ضماد روغن تخم كدوي شيرين با دمالاخوين كه نرم ساييده شده باشد و يا با مغز تخم كدو كه خوب ساييده شده باشد ، براي زخمهاي سرو بدن اطفال وزخمهاي گوشه دهان وبناگوش و زخمهاي آلت تناسلي مرد مفيد است. ( دماالاخوين از داروهاي گياهي است ) مقدار خوراك از مغز تخم كدو تا 35 گرم و جانشين ان از نظر خواص مغز تخم هندوانه است. ضد تشكيل سنگ در بدن است . يعني انتي ليتيك مي باشد و اگر به مقدار زياد بخورند قي آور و مسهل است . گل آن و پوست ميوه آن به عنوان ضد سم مصرف ميشود . تخم آن براي معلجه درد دندان و ورم لثه نافع است. در هند از مغز تخم كدو به عنوان كرم كش و مدر و تونيك استفاده مي شود روغن تخم كدو تونيك اعصاب است  .
ا ز گوشت ميوه آن به صورت ضماد روي محل سوختگي و التهاب و جو ش و كورك مي اندازند.
نظري به تحقيقات جديد در مورد خواص درماني كدو
تخم كدو و گوشت كدو هر دو داراي خواص درماني براي پيش گيري سرطان هستند . چند سا قبل در لهستان و در همان زمان در موسسه ملي بهداشت امريكا محققان در تخم كدو مواد شيميايي كشف كردند كه جريان تشكيل ورشد سرطانرا مهار ميكند.اين مواد شيميايي از گروه مهاركننده هاي جديدي هسنتد به نام عمومي مهاركننده هاي پروتئاز تريپسين كه فعاليت ويروسها و همچنين آثار تركيبات  شيميايي مولد سرطان را در بستر روده ها خنثي و متوقف مي نمايند.مطلب مهمتر اناست كه كدو چه نوع كدو ي سبز تابستانه و چه كدوي حلوايي بخصوص ان نوع كدو حلوايي كه به رنگ نارنجي تيره هستند منبع غني از مواد ضد سراطان به نام كاروتنوئيد شامل مقدار زيادي بتاكاروتن مي باشند.رمز آثار مفيد اين موادبه نظر اغلب دانشمندان اين است كه كاروتنها از مواد ضد اكسيد كننده ها هستند و با اين اسلحه بر ضد راديكالهاي اكسيژن آزاد كه عوامل مخرب  سرگردان در بدن مي باشند. مي جنگند و آنها را خلع سلاح و بي ضرر مي سازند . راديكالها با اكسيژن آزاد مي توانند ديواره رگهاي خوني را خراب كرده ، فرسايش بدن و پيري را تسريع و  التهابها را تشيد نمايند و حتي به قسمتي از سلول مانند هسته حياتي DNA چنگ بيندازند و كار ماشين سلول را فلج كرده و آماده براي ظهور و رشد سرطان كنند.توصيه محققان و دانشمندان گياه درماني وغذا درماني اينست كه همه اشخاص بخصوص آنهايي كه عادت به مصرف دخانيات دارند ضمنا اين كه اين عادت را ترك مي كنند و يا حداقل كاهش ميدهند و همچنين  اشخاصي كه در اطراف دودي ها زندگي ميكنند بايد مقدار بيشتري از اين نوع گياهان نظير كدو حلوايي و هويج و سيب زميني شيرين بخورند .