ارزيابي فرآورده هاي پوستي حاوي ويتامين

از آنجا كه نتايج تحقيقات حيواني به انسان قابل تعميم نيست، اثرات بسيار متفاوت و بعضا متناقضي از ويتامينها در پوست انسان گزارش شده است. به طور مثال، تفاوت در ساختار فوليكولهاي پوست انسان و خوكچه، سبب مي شود نتوانيم ميزان كارايي ويتامينها در محافظت پوست در برابر نور خوكچه را دقيقا به انسان تعميم دهيم.

علاوه بر حيوانات، مدلهاي آزمايشگاهي ديگر براي بررسي كارايي ويتامينها، عبارتند از: سوبستراهاي پوستي، پوست مرده انسان و پوست شكم انسان (بلافاصله پس از جراحي و جدا شدن بدن). سوبستراي پوستي، لايه شاخي را ندارد و در نتيجه اجازه نفوذ مقادير زيادي از ويتامينها را به داخل مي دهد، پس نمي تواند مشابه مدل انساني باشد. پوست مرده انسان، داراي لايه شاخي دست نخورده است ولي از نظر آنزيمي غير فعال مي باشد. بنابراين پوست تازه شكم، بهترين مدل آزمايشگاهي است، اما به هر حال نمي تواند به طور دقيق جايگزين مطالعات باليني باشد.

امروزه بررسيهاي زيادي در اين زمينه در حال انجام است و اطلاعات درباره برخي اثرات ويتامينه (مثل حالت دهندگي) به سرعت رو به افزايش است. حال آنكه اثبات برخي اثرات ويتامينها مثل اثرات آنتي اكسيداني آنها هنوز به مطالعات طولاني مدت و ارزيابي بافت شناسي بيشتر نياز دارد تا بتوان اطلاعاتي با ارزش آماري بالا به دست آورد.

نتيجه گيري

نقش مهم ويتامينها بر سلامت پوست، غير قابل انكار است و هنوز مطالعات زيادي براي بررسي هر چه بيشتر اثرات آنها لازم است. مزاياي رتينوييدها در فرآورده هاي ضد چين و چروك، به خوبي بررسي شده است.

در مورد ويتامين ها، هنو به تحقيقات بيشتري نياز است تا بتوان آنرا در برابر نور پايدار كرد. تجديدنظري در طراحي فرآورده هاي حاوي ويتامين E  لازم است تا نفوذ پوستي آن افزايش يابد. در آينده ويتامينهاي جديدتر مثل نياسين آميد، به وفور، در محصولات ضد چين و چروك    OTC قابل استفاده خواهند بود.

تحقيقات آينده، بر اهميت فرمولاسيون دقيق و تستهاي باليني، براي توسعه فرآورده هاي پوستي حاوي ويتامين، صحه خواهند گذاشت.

زيرنويس:   1. بيماري مزمن پوستي كه معمولا در افراد مسن شايع است و طي آن، تاولهاي سفت و فراوان در سطح پوست ايجاد مي شوند.

2. بيماري پوستي كه در آن زخمهايي نكروزه متعددي به خصوص در ناحيه پا، ايجاد مي شوند و معمولا هم در بيماران ديابتي ديده مي شود.




فرمولاسيون فرآورده هايي پوستي حاوي ويتامين

همانطور كه در جدول مشاهده مي شود، در درجه اول، ويتامينهايي كه در فرآورده هاي پوستي به كار مي روند، بايد فاقد هر نوع آلودگي باشند، بنابراين خواص و غلظت آنها بايد بررسي شود.

به علاوه، حامل نيز بايد طوري انتخاب شود كه بتواند فعاليت بيولوژيكي ويتامين را حفظ كند و فراهمي زيستي آن را در پوست افزايش دهد، و يا آن را در پوست افزايش دهد. به علاوه، حامل نبايد با ويتامين شلات دهد، و يا آن را غير فعال و يا تجزيه كند. همچنين بايد شرايط نفوذ ويتامين به پوست و فرار آن از تجزيه آنزيماتيك را هم فراهم كند.

جدول ـ نكات قابل توجه در فرمولاسيون فرآورده هاي پوستي حاوي ويتامين

1ـ ويتامين بايد غير سمي بوده، Casmetic grade داشته باشد.

2ـ ويتامين بايد به راحتي از حامل به پوست برسد و در پوست، فراهمي زيستي مناسب داشته باشد.

3ـ در طول ساخت، در بسته بندي نهايي و در طول مصرف، بايد ويتامين در فرم فعالش باقي بماند.

4ـ ويتامين بايد به فرم فعالش به بافت هدف برسد.

مهمتر از همه اينكه، ويتامين بايد به بافت هدف خود برسد. در بعضي شرايط، اين بافت، اپيدرم است (مثلا براي پانتنول) و در موارد ديگر، درم است كه محل تشكيل راديكالهاي آزاد و اكسيژن است و حضور آنتي اكسيدانها براي محافظت از كلاژن و الاستين در آنجا لازم است.