چاقي و کاهش وزن

چاقي يکي از مهم ترين مسائل در تغذيه مي باشد. بيشتر بالغين دچار چاقي مي شوند، چرا که آنها در دوران کودکي و جواني به تغذيه صحيح اهميت نمي دادند.

اما چه وزني مطلوب است؟

چاقي و يا لاغري را بر اساس اندازه گيري هاي مختلف مي سنجند، از قبيل: وزن نسبت به قد، جنس، توده بدن، استخوان بندي و همينطور نسبت دور مچ دست به باسن.

وزن مناسب براي قد بايد در حدود 29.4- 18.5 باشد که دچار کاهش و يا افزايش وزن نشود.

اما در اکثر افراد بالغ ( در حدود 34% آنها) اين معيار تغيير کرده و به  29.9-25 مي رسد، که اين مقدار نشان دهنده اضافه وزن است.

در 27% بالغين اين اعداد به 30% و يا بيشتر مي رسد. که آنهم نوعي از چاقي مي باشد ولي از نوع خطرناک آن. بايد از اين نوع چاقي پرهيز کرد چرا که فرد را به بيماريهاي مزمن و خطرناک و حتي به مرگ هم مي رساند.

اين نکته را نيز يادآور مي شوم که هر دو نوع چاقي باعث امراض مختلف و لاعلاج مي شوند، از قبيل: فشارخون، پوکي استخوان، ديابت نوع 2 ، انواع سرطانها، بيماري هاي قلبي و عروقي و غيره و غيره.

شمايي که از اضافه وزن خود ناراحت هستيد بايد مقدار کالري دريافتي خود را 1000-500 کالري کمتر از مقدار کالري مصرفي بدنتان بکنيد . در حين انجام اين عمل ورزش را فراموش نکنيد. اگر اين مسائل را رعايت کنيد در هر هفته 0.9-0.45 کيلوگرم کاهش وزن خواهيد داشت.

متاسفانه عده اي از مردم سودجو رژيم هلي غلط و نادرستي مي دهند که در مدت زمان کوتاهي کاهش وزن خواهيد داشت. ولي اين کاهش وزن بر روي سيستم هاي بدن( مخصوصا سيستم عصبي) تاثيرات نامطلوبي را به جا مي گذارد و حتي بسياري از مرگ و ميرها از اين گونه رژيم هاي غلط صورت مي گيرد.

رژيمي درست است که با ورزش همراه باشد، چرا که با تغذيه صحيح موجب کاهش وزن و با ورزش کردن ممتد باعث نگهداري وزن و زود رسيدن به وزن مطلوب مي شود.

تاريخچه دارويي چاقي

براي ساليان سال،  چاقي به عنوان يک تخريب در مغز ناميده مي شد، که گاهي خيلي زود و سريع و گاهي به مرور زمان بوجود مي آمد.

با پيشرفت علم، با سالم پختن غذاها از چاقي جلوگيري کردند. اما هنوز چاقي وجود داشت. بعد از آن ورزش کردن هم با تغذيه سالم همراه شد و عده افراد چاق خيلي کم شد.

سپس در بازار داروهايي براي جلوگيري از چاقي  بوجود آمد و چون عده کثيري از مردم راحت طلب رو به اين داروها آوردند، لذا بر تعداد و انواع و اقسام  آنها افزوده شد. اما اين داروها هم اثراتي مشابه رژيم هاي کوتاه مدت داشت و افرادي که از اين داروها استفاده مي کردند، به مرور زمان دچار افسردگي و ياس و نااميدي و ....... شدند.

به طور کلي اين داروها باعث پرخاشگري، طپش قلب، بي حوصلگي، بي خوابي، بيماري هاي رواني، سر درد و سرگيجه، نفخ و درد معده و .. مي شوند.

اين در حالي بود که افرادي که هنوز از رژيم درست استفاده مي کردند، گذشته از آنکه کاهش وزن يافتند، به اين بيماريها نيز دچار نشدند.

يکي از کارهاي خطرناک براي درمان چاقي استفاده از بازدارنده هاي گوارشي مي باشد. اين بازدارنده ها باعث عدم هضم و جدب چربي ها مي شود.

اين بازدارنده ها روي معده و پانکراس عمل مي کند. و جر آنکه موجب ناراحتي ها و امراضي در بدن از جمله بيماري هاي معدي روده اي مي شوند، باعث کمبود ويتامين هاي محلول در چربي نيز مي شوند. امراض و بيماري هاي مختلفي که از اين بازدارنده ها عارض مي شود عبارتند از: ضعف عضلاني، بد شکلي هاي استخواني، کمبود کلسيم، کم خوني، ناراختي هاي چشمي و پوستي، آسيب به اعصاب شنوايي، بويايي و چشايي و .... 

اتيولوژي يا علت شناسي چاقي

در بسياري افراد چاقي جنبه مورثي دارد و براي ديگران عدم تعادل در انرژي دريافتي ( از غذا) و انرژي مصرفي (سوخت و ساز) مي باشد. اما در هر 2 حالت جلوگيري از چاقي امکان پذير مي باشد.

امراض مختلفي از قبيل سندرم کوشينگ، کم کاري تيروئيد ، فشار خون، ديابت نوع 2 ؛ سرطان، بيماريهاي ريوي، لخته خون، نقرس، ورم مفاصل و .... در اثر چاقي و نخوردن غذاي سالم و مفيد براي بدن بوجود مي آيد.

سخن آخر اينکه:

بهتر است راه آسان و سالمي براي جلوگيري از چاقي انتخاب کنيم. آن چيزي نيست جز همراه بودن ورزش و تغذيه سالم.

خوشا بحال آن دسته از افرادي که از اين 2 براي زندگي بهتر استفاده مي کنند.

مريم سجادپور

متخصص تغذيه