تغذيه و فعاليت بدني كافي در كاهش ابتلا به پوكي استخوان موثر است
مطالعات مركز تحقيقات غدد و متابوليسم دانشگاه علوم پزشكي تهران نشان مي‌دهد كه دو عامل “تغذيه مناسب” و “فعاليت بدني كافي” مي‌تواند روند بيماري پوكي استخوان را تا حد قابل قبولي به تعويق بي‌اندازد.
اين مركز تحقيقاتي با ارسال نمابري با اعلام اين خبر افزود:نهادينه كردن برنامه‌هايي همچون استفاده مرتب از مواد لبني همراه با انجام فعاليت‌هاي ورزشي مناسب و مستمر از ابتداي دوران كودكي مي‌تواند باعث ايجاد حداكثر توده استخواني در فرد شود.
شعار امسال روز جهاني “استئوپروز” با تاكيد بر ورزش و فعاليت بدني مناسب همه افراد جامعه را به انجام حركات ورزشي نه بصورت مقطعي و زودگذر بلكه بصورت مستمر تشويق مي‌كند.
پوكي استخوان مشكل شايع سيستم‌هاي بهداشتي درماني و به عبارتي بيماري همه گير دنياي امروز است .اين بيماري با كاهش توده استخواني و افزايش شكستگي استخوان همراه است.
روند اين بيماري خزنده آن چنان آهسته و تدريجي است كه شخص هيچگونه علايم هشداردهنده را احساس نمي‌كند تا زماني كه اولين شكستگي اتفاق افتد.
از عواقب اين شكستگي‌ها كه بطور شايع در ناحيه مچ دست ،مهره‌هاي كمري و استخوان لگن رخ مي‌دهد ،درد،عدم توانايي حركتي،قادر نبودن به انجام امور روزمره ،زمين گير شدن و بالاخره در بسياري از موارد مرگ مي‌باشد.
مطابق آمار منتشره از بنياد بين‌المللي پوكي استخوان ازهر ‪ ۳زن و از هر ‪ ۵مرد بالاي ‪ ۵۰سال يك نفر حقيقت تلخ اين بيماري را تجربه خواهند كرد.
متاسفانه برنامه بيماريابي پوكي استخون در هيچ يك از نقاط دنيا يك برنامه استاندارد شده در سيستم‌هاي بهداشتي درماني نمي‌باشد و مسووليت پيگيري اين بيماري در سنين بالاي ‪ ۵۰سال به عهده خود فرد است.
پوكي استخوان به راحتي قابل پيشگيري است و مي‌تواند به وسيله‌آزمايش هاي ساده خون و تراكم سنجي استخوان رديابي شده و با تشخيص به موقع به طرز موثري درمان شود.
مركز تحقيقاتي غدد و متابوليسم دانشگاه علوم پزشكي تهران به عنوان تنها عضو ايراني سازمان بين‌المللي پوكي استخوان و قطب پوكي استخوان در كشور،مجري بسياري از طرح‌هاي تحقيقاتي دراين زمينه بوده است.
اين مركز با پايه‌گذاري شبكه ملي تحقيقات پوكي استخوان در ‪ ۱۱استان كشور ارتباط مناسبي جهت مبادله اطلاعات و هماهنگي فعاليت‌هاي مربوط به اين بيماري خاموش نموده است.
پژوهشهاي اخير در زمينه پوكي استخوان واقعيت‌هاي در خور توجهي در مورد استخوانها نشان مي‌دهد از جمله اينكه استخوان يك بافت زنده است كه بطور مستمر نوسازي مي‌شود و فعاليت ورزشي استخوان را براي اين نوسازي ترقيب مي‌كند.
از ديگر يافته‌هاي تحقيقاتي اين است كه در دختران استخوانها در سنين ‪ ۱۱تا‪ ۱۳سالگي از ماده معدني انباشته مي‌شود و اين محتواي استخواني در طول ‪ ۳۰سال و بعد از يائسگي تحليل مي‌رود.بديهي است هر قدر اين ذخيره بيشتر باشد سرعت از دست رفتن آن هم كمتر خواهد بود.
دختران پر جنب و جوش و فعال كه هر روز ورزش مي‌كنند ‪ ۴۰درصد بيشتر توده استخواني ،ذخيره مي‌كنند اين مطالعات در مورد پسران نير انجام شده است اما نتايج حاصل به اندازه دختران حيرت انگيز نيست.
همچنين انجام حركات ورزشي مناسب در ناحيه ستون فقرات كمري در ميانسالي مي‌تواند از ضعف و شكستگي ستون فقرات در سنين پيري جلوگيري نمايد.
روز پنجشنبه ‪ ۲۸مهرماه مصادف با روز جهاني مبارزه با پوكي استخوان است در اين روز از سوي ‪ ۱۷۰عضو بنياد بين‌المللي پوكي استخوان در سراسر جهان برنامه‌هايي در جهت مبارزه با اين بيماري انجام مي‌شود.
جهانيان در پايان نامه خود اظهار داشته است: كروسين داراي اثر دپرسيون بوده كه مي‌تواند يكي از مكانيزم‌هاي مهم كاهش علايم سندرم محروميت باشد.
وي در ادامه خاطر نشان كرده است: كروسين همچنين گيرنده‌هاي NMDA را مهار مي‌كند كه در كاهش علائم سندرم محروميت در ترك اعتياد به مرفين موثر است.
وي همچنين عنوان كرده است: با توجه به اينكه اثرات ضد درد و التهاب زعفران ثابت شده، بخشي از اثر كاهش علايم سندرم محروميت در ترك اعتياد به مواد مخدر احتمالا به علت اثر دپرسيون مركزي آن است.
در نشريه “‪ “pediatricبه چاپ رسيده است.
.
فعاليت‌هاي بدني
اگر چه ورزش كردن و فعاليت بدني موجب از دست رفتن كالري بدن مي‌شوند، ولي جهت قوي و سالم نگهداشتن استخوان‌ها و عضلات انجام مقداري فعاليت بدني و در روز لازم و ضروري است.
-1 روزانه به مدت 30 دقيقه مداوم يا دو بار و هر بار به مدت 15 دقيقه و براي 5 روز در هفته فعاليت بدني نظير پياده روي داشته باشيد.
-2 علاوه بر اين، روزانه مقداري فعاليت بدني سخت‌ و سنگين با استفاده از تجهيزات سالن‌هاي ورزشي و يا با استفاده از وزنه‌هاي سنگين در منزل انجام دهيد و از مربي خوب و وارد، توصيه‌هاي صحيح بگيريد.
-3 مراقب باشيد تا بيش از حد فعاليت نكنيد، چنانچه فعاليت‌هاي بدني روزانه شما زياد است، در طول روز زمان‌هايي را جهت استراحت كردن خود اختصاص دهيد.
-4 مقداري از كالري مصرفي خود را كه جهت دستيابي به افزايش وزن، بيش از نياز بدنتان است، جهت مصرف در طي ورزش اختصاص دهيد و بقيه آن را جهت افزايش وزن تدريجي خود، طبق برنامه‌اي كه داريد، كنار بگذاريد. اكنون كه به وزن ايده‌آلتان رسيديد، براي حفظ و نگاهداري آن لازم است شيوه زندگي خود را به همين صورت نگاه‌داريد تا دوباره وزن كم نكنيد.